ਕੁਤਕੀ (ਪਿਕਰੋਰਿਜ਼ਾ ਕੁਰੂਆ)

ਕੁਤਕੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਮੌਸਮੀ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਤਰੀ-ਪੱਛਮੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਣ ਵਾਲਾ ਉੱਚ-ਮੁੱਲ ਵਾਲਾ ਮੈਡੀਕਲ ਪਲਾਂਟ ਵੀ ਹੈ।^(HR/1)

ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਪੌਦੇ ਦੇ ਪੱਤੇ, ਸੱਕ, ਅਤੇ ਭੂਮੀਗਤ ਭਾਗਾਂ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਾਈਜ਼ੋਮ ਦੇ ਉਪਚਾਰਕ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਤਕੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੀਲੀਆ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਹੈਪੇਟੋਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਰੈਡੀਕਲਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਸੰਪਤੀ, ਕਾਰਡੀਓਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਦਿਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਾੜ-ਵਿਰੋਧੀ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਦ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਲੈਣ ਨਾਲ ਗਠੀਏ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰੋਪਨ (ਚੰਗਾ ਕਰਨ) ਅਤੇ ਸੀਤਾ (ਸੁਰੱਖਿਆ) ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੁਤਕੀ ਕਵਾਥ (ਡੀਕੋਕਸ਼ਨ) ਨਾਲ ਗਾਰਗਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਟੋਮਾਟਾਈਟਸ (ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਰਦਨਾਕ ਸੋਜ) (ਕੁਦਰਤ) ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਤੇਲ ਜਾਂ ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੁਤਕੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ :- ਪਿਕਰੋਰਿਜ਼ਾ ਕੁਰਰੋਆ, ਟਿੱਕਾ, ਟਿਕਟਾਰੋਹਿਣੀ, ਕਟਰੋਹਿਣੀ, ਕਵੀ, ਸੁਤੀਕਟਾਕਾ, ਕਟੂਕਾ, ਰੋਹਿਣੀ, ਕਟਕੀ, ਕੁਤਕੀ, ਹੇਲੇਬੋਰ, ਕਡੂ, ਕਟੂ, ਕਟੂਕਾ ਰੋਹਿਣੀ, ਕਦੂਕ ਰੋਹਿਣੀ, ਕਲੀਕੁਟਕੀ, ਕਰੂ, ਕੌਰ, ਕਦੁਗੁਰੋਹਿਣੀ, ਕਰੂਕਾਰੋਹ।

ਕੁਤਕੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ :- ਪੌਦਾ

ਕੁਤਕੀ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ:-

ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Kutaki (Picroriza kurroa) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।^(HR/2)

• ਵਿਟਿਲਿਗੋ : ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਇੱਕ ਚਮੜੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚਿੱਟੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਤਕੀ ਵਿੱਚ ਫਾਈਟੋਟੌਕਸਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਤੱਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਟਕੀ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਏ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਇੱਕ ਚਮੜੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚਿੱਟੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਤਕੀ ਵਿੱਚ ਫਾਈਟੋਟੌਕਸਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਤੱਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਟਕੀ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਏ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। 1. 4-8 ਚੁਟਕੀ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਲਓ। 2. ਸ਼ਹਿਦ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲਓ। 3. ਦਿਨ ‘ਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ। 4. ਵਿਟਿਲੀਗੋ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ
• ਦਮਾ : ਕੁਤਕੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  ਕੁਤਕੀ ਦਮੇ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦਮੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ ਵਾਤ ਅਤੇ ਕਫ ਹਨ। ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਵਿਗੜਿਆ ‘ਵਾਤ’ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ‘ਕਫ ਦੋਸ਼’ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਵਾਸ ਰੋਗ ਇਸ ਵਿਕਾਰ (ਦਮਾ) ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਭੇਦਨਾ (ਮੁਕਤ) ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੁਤਕੀ ਕਫਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਲ ਰਾਹੀਂ ਬਲਗ਼ਮ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸੁਝਾਅ: 1. 4-8 ਚੁਟਕੀ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਲਓ। 2. ਸ਼ਹਿਦ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲਓ। 3. ਹਮੇਸ਼ਾ ਦਿਨ ‘ਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ। 4. ਦਮੇ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ
• ਗਠੀਏ : ਇਸ ਦੇ ਸਾੜ-ਵਿਰੋਧੀ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੁਤਕੀ ਰਾਇਮੇਟਾਇਡ ਗਠੀਏ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਜ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੰਸਲੇਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
  “ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਰਾਇਮੇਟਾਇਡ ਆਰਥਰਾਈਟਿਸ (ਆਰਏ) ਨੂੰ ਅਮਾਵਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਾਵਤਾ ਇੱਕ ਵਿਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਤ ਦੋਸ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਾ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਮਾਵਤਾ ਇੱਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਾਚਨ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਮਾਵਤਾ ਇਕੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (ਗਲਤ ਪਾਚਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ) ਇਹ ਅਮਾ ਵਾਟਾ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੀਨ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਹ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਠੀਏ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਕੁਤਕੀ ਦੇ ਦੀਪਨ (ਭੁੱਖ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ) ਅਤੇ ਭੇਦਨਾ (ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ) ਗੁਣ ਅਮਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਗਠੀਏ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ। 1. 4 ਤੋਂ 8 ਚੁਟਕੀ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। 2. ਸ਼ਹਿਦ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਲਓ। 3. ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰੋ। 4. ਗਠੀਏ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ
• ਸਟੋਮਾਟਾਇਟਸ : ਸਟੋਮਾਟਾਇਟਿਸ ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਇੱਕ ਦਰਦਨਾਕ ਸੋਜ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਮੁਖਪਾਕ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਖਪਾਕਾ ਤਿੰਨਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਿਟਾ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਕਤ (ਖੂਨ ਵਗਣ) ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰੋਪਨ (ਚੰਗਾ ਕਰਨ) ਦੇ ਕਾਰਜ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੁਤਕੀ ਕਵਾਥ ਨੂੰ ਗਾਰਗਲ ਕਰਨਾ ਇਸਦੀ ਸੀਤਾ (ਕੁਦਰਤ) ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਜ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੁਝਾਅ: ਏ. 14-12 ਚਮਚ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ (ਜਾਂ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ) ਲਓ। ਇਸ ਨੂੰ 2 ਕੱਪ ਪਾਣੀ ‘ਚ ਉਬਾਲੋ। 5-10 ਮਿੰਟ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੋ ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ 1/2 ਕੱਪ d ਤੱਕ ਘੱਟ ਨਾ ਜਾਵੇ। ਕੁਤਕੀ ਕਵਾਥ ਹੁਣ ਤਿਆਰ ਹੈ; ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਗਾਰਗਲ ਕਰੋ।
• ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਚੰਗਾ : ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਪੇਸਟ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕਰਨ, ਸੋਜ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਰੋਪਨ (ਚੰਗਾ ਕਰਨ) ਅਤੇ ਸੀਤਾ (ਠੰਢਾ ਕਰਨ) ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਤੂਰ ਦਾਲ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਪੇਸਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੋਜ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੁਝਾਅ: ਏ. 14-12 ਚਮਚ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ; ਬੀ. ਗੁਲਾਬ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਨਾਲ ਮਿਲਾਓ; c. ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੀੜਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰੋ; d. ਜ਼ਖ਼ਮ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ.

Video Tutorial

ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ:-

ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Kutaki (Picrorhiza kurroa) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।^(HR/3)

• ਕੁਤਕੀ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Kutaki (Picrorhiza kurrooa) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਖਾਸ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।^(HR/4)

  • ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ : ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਸਮੇਂ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਸਬੂਤ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਵੇਲੇ ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਕਲੀਨਿਕਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।
  • ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ : ਕੁਤਕੀ ਕੋਲ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਐਂਟੀ-ਡਾਇਬੀਟਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸੁਝਾਅ ਹੈ।
  • ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ : ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਐਂਟੀਹਾਈਪਰਟੈਂਸਿਵ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੁਟਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕੁਤਕੀ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।
  • ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ : ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਡਾਕਟਰੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

  ਕੁਤਕੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੈਣਾ ਹੈ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਤਕੀ (ਪਿਕਰੋਰਿਜ਼ਾ ਕੁਰੂਆ) ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।^(HR/5)

  • ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ : ਤੋਂ 8 ਚੁਟਕੀ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਦ ਨਾਲ ਮਿਲਾਓ। ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਲਓ। ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ.
  • ਕੁਤਕੀ ਕੈਪਸੂਲ : ਇੱਕ ਕੁਤਕੀ ਗੋਲੀ ਲਓ। ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਿਗਲ ਲਓ। ਰਾਇਮੇਟਾਇਡ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ।
  • ਕੁਤਕੀ ਰਸ (ਜੂਸ) : ਕੁਤਕੀ ਰਸ ਦੇ ਦੋ ਚਮਚ ਲਓ। ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾਓ. ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਭੋਜਨ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪੀਓ। ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ।
  • ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ : 4 ਤੋਂ ਅੱਧਾ ਚਮਚ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। 2 ਮੱਗ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਸਟੀਮ ਕਰੋ। 5 ਤੋਂ 10 ਮਿੰਟ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੋ ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਅੱਧਾ ਮੱਗ ਘੱਟ ਜਾਵੇ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁਤਕੀ ਕਵਾਥ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਗਾਰਗਲ ਕਰੋ।

  ਕੁਤਕੀ ਕਿੰਨੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਤਕੀ (ਪਿਕਰੋਰਿਜ਼ਾ ਕੁਰੂਆ) ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।^(HR/6)

  • ਕੁਤਕੀ ਪਾਊਡਰ : ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ 4 ਤੋਂ ਅੱਠ ਚੁਟਕੀ
  • ਕੁਤਕੀ ਕੈਪਸੂਲ : ਇੱਕ ਗੋਲੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ.
  • ਕੁਤਕੀ ਟੈਬਲੇਟ : ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ 2 ਤੋਂ 3 ਚਮਚੇ.

  Kutaki ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Kutaki (Picrorhiza kurroa) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।^(HR/7)

  • ਇਸ ਔਸ਼ਧੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

  ਕੁਤਕੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਸਵਾਲ:-

  Question. ਕੀ ਕੁਤਕੀ ਖੰਘ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ?

  Answer. ਇਸਦੀਆਂ ਕਪੜੇ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਕੁਤਕੀ ਖੰਘ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਥੁੱਕ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੇਸਦਾਰ ਨੂੰ ਢਿੱਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖੰਘ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।

  ਹਾਂ, ਇਸ ਦੇ ਸੀਤਾ (ਠੰਢੇ) ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੁਤਕੀ ਇਸਦੇ ਕਫਾ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਖੰਘ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖੰਘ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੇ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥੁੱਕ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

  Question. ਕੀ ਕੁਤਕੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ?

  Answer. ਹਾਂ, ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਡੀਓਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਇਮਾਰਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਲਾਗਤ-ਮੁਕਤ ਰੈਡੀਕਲਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦਿਲ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

  ਹਾਂ, Kutaki ਇਸ ਦੀਆਂ ਹਿਰਦਿਆ (ਦਿਲ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ) ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਲ ਦੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸੱਟ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

  Question. ਕੀ Kutaki ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਿਵਕਾਰ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ?

  Answer. ਇਸਦੇ ਨੈਫਰੋਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਵਪਾਰਕ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, Kutaki ਗੁਰਦੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਕਈ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਵਪਾਰਕ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਫ੍ਰੀ ਰੈਡੀਕਲਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਦਾ ਹੈ।

  Question. ਕੀ ਕੁਤਕੀ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ?

  Answer. ਹਾਂ, Kutaki ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਐਂਟੀਪਾਇਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।

  ਹਾਂ, Kutaki ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿੱਤ ਦੋਸ਼ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾਲ ਬੁਖਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਟਾਕੀ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਸਦੇ ਪਿਟਾ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਘਰਾਂ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ।

  Question. ਕੀ ਪੀਲੀਆ ਲਈ Kutaki ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

  Answer. ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੀਲੀਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੈਪੇਟੋਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ-ਆਕਸੀਡੈਂਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਫਤ ਰੈਡੀਕਲਸ ਦੁਆਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

  ਹਾਂ, ਕੁਤਕੀ ਆਪਣੇ ਦੀਪਨ (ਭੁੱਖ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ) ਅਤੇ ਭੇਦਨਾ (ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ) ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੀਲੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਿਗਰ ਦੇ ਵਧੀਆ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਰਥਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

  Question. ਕੀ ਕੁਤਕੀ ਗਲੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ?

  Answer. ਹਾਲਾਂਕਿ ਗਲੇ ਦੇ ਵਿਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁਤਕੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਲ਼ੇ ਦੇ ਦਰਦ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

  Question. ਕੀ ਹਿਚਕੀ ਵਿੱਚ ਕੁਤਕੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ?

  Answer. ਹਿਚਕੀ ਵਿੱਚ ਕੁਟਕੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਾ ਬੈਕਅੱਪ ਲੈਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਕਲੀਨਿਕਲ ਡੇਟਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

  SUMMARY

  ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ, ਪੌਦੇ ਦੇ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ ਪੱਤੇ, ਸੱਕ, ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਦੇ ਇਲਾਜ ਸੰਬੰਧੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਵਪਾਰਕ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਤਕੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੀਲੀਆ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਹੈਪੇਟੋਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਗੁਣ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਰੈਡੀਕਲਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।