हरड (चेबुला टर्मिनल)

हरड, त्याचप्रमाणे भारतामध्ये हराडे म्हणून ओळखले जाते, हे विविध आयुर्वेदिक आरोग्य आणि निरोगी फायद्यांसह एक औषधी वनस्पती आहे.^(HR/1)

हरड ही एक अद्भुत वनस्पती आहे जी केस गळती रोखण्यास आणि केसांच्या वाढीस प्रोत्साहन देते. हे व्हिटॅमिन सी, लोह, मॅंगनीज, सेलेनियम आणि तांबे यांच्या उपस्थितीमुळे आहे, जे सर्व टाळूच्या योग्य पोषणासाठी योगदान देतात. हरड बियाण्यांपासून काढलेले तेल गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टला अधिक मुक्तपणे हलविण्यास मदत करण्यासाठी वापरले जाते. दीर्घकालीन बद्धकोष्ठतेच्या बाबतीत, हे आतड्याची हालचाल करण्यास मदत करते आणि मल बाहेर काढणे सुलभ करते. हरड पावडर (पाण्याबरोबर) त्याच्या अँटिऑक्सिडंट आणि इम्युनोमोड्युलेटरी गुणधर्मांद्वारे पेशींचे नुकसान कमी करून रोगप्रतिकारक शक्ती वाढविण्यास मदत करते. त्याच्या तुरट गुणधर्मांमुळे, हरड पावडर नारळाच्या तेलात मिसळून जखमा बरे करण्यासाठी पेस्ट म्हणून लावले जाते. हे त्वचेच्या संक्रमणास प्रतिबंध करण्यास आणि संसर्गजन्य जीवांविरूद्धच्या लढ्यात देखील मदत करते. हरड अर्क, जे तंत्रिका टॉनिक म्हणून कार्य करते, डोळ्यांच्या काही आजारांवर उपचार करण्यासाठी पापण्यांना देखील दिले जाऊ शकते. अति हरड खाल्ल्याने काही लोकांमध्ये अतिसार होऊ शकतो. तुमची त्वचा अतिसंवेदनशील असल्यास, तुम्ही हरड पेस्टसह वाहक तेल (खोबरेल तेल) वापरावे.

हरड म्हणूनही ओळखले जाते :- टर्मिनलिया चेबुला, मायरोबालन, अभया, कायस्थ, हरिताकी, हिरडो, अलालेकाई, कटुक्का, हिरडा, हरिदा, हालेला, कडुक्काई, कराका

हरड यांच्याकडून मिळतो :- वनस्पती

हरडचे उपयोग आणि फायदे:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, Harad (Terminalia chebula) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत.^(HR/2)

• कमकुवत पचन : हरड एक निरोगी आतड्यांसंबंधी वातावरण तयार करून आणि पोषण शोषण वाढवून पचन सुधारण्यास मदत करते. याचे दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) गुण यासाठी कारणीभूत ठरतात. हरडमध्ये रेचना (रेचक) गुणधर्म देखील आहेत, ज्यामुळे बद्धकोष्ठता दूर होऊ शकते.
• बद्धकोष्ठता : त्याच्या रेचना (रेचक) गुणधर्मामुळे, हरड पेस्ट बनवून रात्री सेवन केल्यास बद्धकोष्ठतेवर मदत होते.
• वजन कमी होणे : हरडचे दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) गुणधर्म शरीरातील विषारी पदार्थ काढून टाकण्यास मदत करतात आणि पचनसंस्था ट्रॅकवर ठेवतात. हे चयापचय वाढवून आणि अन्नाचे पुरेसे पचन सुनिश्चित करून वजन व्यवस्थापनास मदत करते.
• खोकला आणि सर्दी : हरडच्या कफाचे संतुलन राखण्याचे गुणधर्म हे नैसर्गिकरित्या खोकला आणि सर्दी रोखण्यासाठी फायदेशीर ठरतात. कफाचा समतोल साधण्यासाठी मीठासह हरड हा एक चांगला मार्ग आहे.
• कमकुवत प्रतिकारशक्ती : हरदचे रसायन (पुनरुज्जीवन) गुणधर्म रोग प्रतिकारशक्ती वाढवते आणि आयुर्मान वाढवते.
• त्वचा रोग : पित्ता-संतुलित गुणधर्मांमुळे, हरड रक्त स्वच्छ करून त्वचेच्या समस्यांचे व्यवस्थापन करण्यास मदत करते. त्याच्या रसायन (कायाकल्प) प्रभावामुळे, ते मृत त्वचेच्या पेशी काढून टाकून आणि नवीन पेशींच्या निर्मितीमध्ये मदत करून देखील कार्य करते.
• संधिवात : हरडचे वात-संतुलन गुणधर्म सांध्यातील अस्वस्थतेवर उपचार करण्यासाठी आणि ऊती, स्नायू आणि हाडे यांचे दीर्घायुष्य वाढवण्यास मदत करतात. तुपासह हरडाचा वात संतुलित करणारा प्रभाव असतो.
• अल्झायमर रोग : हरडचे रसायन (कायाकल्प करणारे) आणि वात संतुलन वैशिष्ट्ये न्यूरोलॉजिकल प्रणाली मजबूत करतात आणि संबंधित आजारांच्या नियमनात मदत करतात.
• पुरळ : हरडचे रुक्ष (कोरडे) आणि काशया (तुरट) गुण मुरुम आणि चट्टे यांच्या उपचारात मदत करतात.
• केस गळणे : हरड ही एक अद्भुत औषधी वनस्पती आहे जी केस गळती रोखण्यात मदत करू शकते. हरडमध्ये व्हिटॅमिन सी, लोह, मॅंगनीज, सेलेनियम आणि तांबे यांचे प्रमाण जास्त असते आणि त्याचे रसायन (कायाकल्प करणारे) गुणधर्म केसांच्या वाढीस मदत करतात.
• त्वचेची ऍलर्जी : हरडची रोपण (बरे करणे) आणि रसायन (पुन्हा जोम देणारी) वैशिष्ट्ये ऍलर्जी, अर्टिकेरिया आणि त्वचेवर पुरळ यासारख्या त्वचेच्या विविध समस्यांवर उपचार करण्यासाठी वापरली जातात.
• घाव : हरडची काशया (तुरट) आणि रोपण (बरे करणे) ही वैशिष्ट्ये संक्रमणाशी लढा देऊन जखमा लवकर भरून काढण्यात आणि उपचार प्रक्रियेला गती देण्यास मदत करतात.

Video Tutorial

हरड वापरताना घ्यावयाची खबरदारी:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, Harad (टर्मिनेलिया चेबुला) घेताना खालील खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.^(HR/3)

• हरड घेताना घ्यावयाची विशेष खबरदारी:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, हरद (टर्मिनेलिया चेबुला) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.^(HR/4)

  • स्तनपान : नर्सिंग करताना Harad घेण्यापूर्वी, तुमच्या डॉक्टरांशी बोला.
  • गर्भधारणा : गर्भवती असताना Harad घेण्यापूर्वी, तुमच्या डॉक्टरांशी बोला.
  • ऍलर्जी : तुमची त्वचा अतिसंवेदनशील असल्यास, खोबरेल तेलात हरड पेस्ट मिसळा.

  हरड कसे घ्यावे:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, हरद (टर्मिनेलिया चेबुला) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेतले जाऊ शकते.^(HR/5)

  • हरड पावडर : वसंत ऋतूमध्ये, हरड मधाबरोबर घ्या. उन्हाळी हंगामात, हरड हे गुळासोबत घ्या, पावसाळ्यात, हरड हे खडे मीठासोबत घ्या. शरद ऋतूत हरड हे साखरेसोबत घ्यावे. हिवाळ्याच्या अगदी सुरुवातीच्या महिन्यांत, आल्याबरोबर हरड घ्या. हिवाळ्यात, हरड लांब मिरचीसह घ्या.
  • हरड कॅप्सूल : एक ते दोन हरड गोळी घ्या. दुपारचे किंवा रात्रीचे जेवण घेतल्यानंतर ते पाण्याने गिळावे.
  • हरड गोळ्या : एक ते दोन हरड गोळ्या घ्याव्यात. दुपारचे किंवा रात्रीचे जेवण घेतल्यानंतर ते पाण्यासोबत प्या.
  • हरड स्पर्श : चार ते पाच चमचे हरड क्वाथा घ्या. जेवण घेतल्यानंतर शक्यतो दिवसातून एक किंवा दोन वेळा पेय व्यतिरिक्त विशिष्ट समान प्रमाणात पाणी घाला.
  • हरड फळांची पेस्ट : हरड फळाच्या पावडरची खोबरेल तेलात पेस्ट बनवा. जलद बरे होण्यासाठी दुखापतीवर अर्ज करा.

  हरड किती घ्यावा:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, हरद (टर्मिनेलिया चेबुला) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजे^(HR/6)

  • हरड चूर्ण : एक चौथा ते अर्धा चमचा दिवसातून दोनदा.
  • हरड कॅप्सूल : एक ते दोन कॅप्सूल दिवसातून दोनदा.
  • हरड टॅब्लेट : दिवसातून दोनदा एक ते दोन टॅबलेट संगणक.
  • हरड पावडर : अर्धा ते एक टीस्पून किंवा तुमच्या मागणीनुसार.

  Harad चे दुष्परिणाम:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, Harad (Terminalia chebula) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.^(HR/7)

  • या औषधी वनस्पतीच्या दुष्परिणामांबद्दल अद्याप पुरेसा वैज्ञानिक डेटा उपलब्ध नाही.

  हरदशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-

  Question. हरडचे रासायनिक मिश्रण काय आहे?

  Answer. हाराडमध्ये हायड्रोलायसेबल टॅनिन, फिनोलिक संयुगे आणि फ्लेव्होनॉइड्स अशा बायोकेमिकल्सचे प्रमाण जास्त आहे, जे प्रत्येक त्याच्या वैद्यकीय गुणधर्मांमध्ये योगदान देतात. हरडच्या फळांचा अर्क यकृत, आतड्यांसंबंधी मार्ग आणि प्लीहा यांचे आरोग्य राखण्यासाठी इतर गोष्टींबरोबरच वापरला जातो. हे एक उत्कृष्ट पाचन टॉनिक म्हणून देखील ऑनलाइन प्रतिष्ठा आहे.

  Question. हरडाचे विविध प्रकार बाजारात उपलब्ध आहेत?

  Answer. हरड बाजारात उपलब्ध आहे, त्यात पावडरच्या गोळ्या आणि गोळ्या असतात.

  Question. हरड पावडर कशी साठवायची?

  Answer. हरड पावडर थंड, कोरड्या ठिकाणी जोरदार सीलबंद कंटेनरमध्ये साठवले पाहिजे. हरड पावडरचे तीन वर्षांचे सेवा जीवन असते, जे फ्रीजमध्ये जतन करून दीर्घकाळ वाढवता येते.

  Question. हरड रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते का?

  Answer. होय, हरडचे अँटिऑक्सिडंट आणि इम्युनोमोड्युलेटरी वैशिष्ट्ये शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारण्यास मदत करतात. हे त्याच्या भरपूर अँटिऑक्सिडंट निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्मांमुळे मुक्त रॅडिकल्सची क्रिया कमी करते. हे शरीराच्या रोगप्रतिकारक प्रणालीचे ऑक्सिडेटिव्ह नुकसान कमी करण्यास मदत करते.

  होय, हरदचे रसायन (पुनरुत्थान करणारे) वैशिष्ट्यपूर्ण रोग प्रतिकारशक्ती सुधारण्यात आणि दीर्घायुष्य वाढविण्यात मदत करते. 1. हरडाचे 5-10 तुकडे लहान तुकडे करा. 2. तुपात थोडासा तळून घ्या आणि थंड होण्यासाठी बाजूला ठेवा. 3. त्याची पावडरमध्ये फोडणी करा. 4. पावडर ताजे ठेवण्यासाठी हवाबंद डब्यात ठेवा. 5. ही पावडर दिवसातून दोनदा 1/2-1 चमचे घ्या.

  Question. Harad चा अल्झायमर रोगावर उपचार केला जाऊ शकतो का?

  Answer. होय, Harad अल्झायमरच्या उपचारात मदत करू शकते. त्याचे अँटीकोलिनेस्टेरेस, दाहक-विरोधी आणि अँटिऑक्सिडंट निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्म यात भर घालतात. अँटिकोलिनेस्टेरेस कार्य अमायलोइड प्लेक्सची निर्मिती कमी करते, तर अँटिऑक्सिडंट क्रियाकलाप पूर्णपणे मुक्त रेडिकल निर्मिती टाळतात. हे काही पैलू आहेत जे अल्झायमरसारख्या न्यूरोडीजनरेटिव्ह स्थितीत भर घालतात. Harad वापरण्यापूर्वी, तुमच्या वैद्यकीय व्यावसायिकांशी बोला.

  Question. कॅन्सरवर उपचार करण्यासाठी Harad वापरले जाऊ शकते का?

  Answer. हरड कर्करोगाच्या पेशींना सामोरे जाण्यास सक्षम असू शकते. Harad मध्ये phenolic रसायने असतात जी पेशींना वाढणे आणि मरण्यापासून (सेल मृत्यू) थांबवतात. यामुळे शरीरात कर्करोगाच्या पेशींचा प्रसार मंदावतो. तथापि, कर्करोगासाठी Harad वापरण्यापूर्वी, वैद्यकीय व्यावसायिकांना भेट देणे ही सामान्यतः एक उत्तम संकल्पना आहे.

  Question. बद्धकोष्ठता आणि कमकुवत पचन सुधारण्यासाठी Harad वापरले जाऊ शकते का?

  Answer. सततच्या अनियमिततेवर तसेच पचनाच्या इतर समस्यांवर उपचार करण्यासाठी Harad चा वापर केला जाऊ शकतो. हे रेचक प्रभाव आहे या वस्तुस्थितीमुळे आहे. हरड शौचास मदत करते आणि मल विसर्जन देखील करते. हे तुम्हाला तुमचे अन्न अधिक चांगल्या प्रकारे शोषून घेण्यास मदत करू शकते.

  Question. खोकला आणि सर्दी उपचार करण्यासाठी Harad वापरले जाऊ शकते?

  Answer. हरड (टर्मिनलिया चेबुला) ही एक नैसर्गिक औषधी वनस्पती आहे जी खोकला आणि सर्दी हाताळण्यासाठी वापरली जाऊ शकते. हे त्याच्या अँटीट्यूसिव्ह (खोकला प्रतिबंध किंवा आराम) आणि अँटीव्हायरल निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्मांमुळे आहे.

  Question. मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी Harad चा वापर केला जाऊ शकतो का?

  Answer. मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी Harad चा वापर केला जाऊ शकतो. Harad (Terminalia chebula) इथॅनॉलिक अर्क इन्सुलिन सोडण्यासाठी बीटा पेशी बनत राहण्यास प्रोत्साहन देतात, त्यामुळे रक्तातील ग्लुकोजची पातळी टिकवून ठेवतात.

  Question. पुरळ उपचार करण्यासाठी Harad वापरले जाऊ शकते?

  Answer. त्याच्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ इमारतींमुळे, हरडचा वापर मुरुमांवर उपचार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. Harad स्टॅफिलोकोकस ऑरियस (मुरुमांना कारणीभूत सूक्ष्मजीव) च्या विकासास मंद करते आणि अस्वस्थता आणि वेदना देखील शांत करते.

  Question. दातांच्या क्षरणासाठी Harad चा वापर केला जाऊ शकतो का?

  Answer. हाराड (टर्मिनलिया चेब्युला) तोंडी समस्यांवर उपचार करण्यासाठी वापरला जाऊ शकतो, ज्यामध्ये दात किडणे समाविष्ट आहे, कारण त्याच्या अँटी-बॅक्टेरियल गुणधर्मांमुळे. दातांच्या क्षय, स्टॅफिलोकोकस ऑरियस आणि स्टॅफिलोकोकस म्युटान्सला चालना देणारे जंतू विरुद्ध हरडमध्ये बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ क्रिया आहे आणि संसर्ग टाळण्यास मदत करते.

  Question. Harad च्या स्थानिक वापराने जखमा जलद भरून काढता येतात का?

  Answer. होय, दुखापतीच्या उपचारांना गती देण्यासाठी हरड पानांचे सार स्थानिक पातळीवर दिले जाऊ शकते. Harad tannins मध्ये उच्च एंजियोजेनिक कार्य आहे, जे सूचित करते की ते जखमेच्या वेबसाइटवर नवीन नसांच्या उत्पादनास प्रोत्साहन देतात. Harad अतिरिक्त सूक्ष्मजंतूनाशक आहे, जे स्टॅफिलोकोकस ऑरियस आणि क्लेबसिएला न्यूमोनियाच्या विकासास अडथळा आणते, 2 जीवाणू जे जखमेच्या पुनर्प्राप्तीस प्रतिबंध करतात.

  Question. डोकेदुखीपासून आराम मिळवण्यासाठी Harad वापरता येईल का?

  Answer. मायग्रेनसाठी Harad चा वापर टिकवून ठेवण्यासाठी कोणतेही क्लिनिकल पुरावे नसले तरी, प्रत्यक्षात त्यांचा उपचार करण्यासाठी बराच काळ वापर केला जात आहे.

  होय, हरडची उष्ना (गरम), दीपन (भूक वाढवणारी), पाचन (पचन) आणि वात-पित्त-कफ संतुलित करणारी वैशिष्ट्ये अपचन किंवा सर्दीमुळे होणारी डोकेदुखी दूर करण्यास मदत करू शकतात. हे अपचनाच्या बाबतीत पचनास मदत करते आणि जमा झालेला श्लेष्मा विरघळवून सर्दीपासून आराम देते. यामुळे डोकेदुखी दूर होण्यास मदत होते. 1. 1 ते 2 चमचे हरड पावडर मोजा. 2. थोडे पाणी प्या आणि ते गिळून टाका. 3. तुम्हाला डोकेदुखी होत नाही तोपर्यंत हे दररोज करा.

  Question. हरड डोक्यातील कोंडा नियंत्रित करण्यास मदत करते का?

  Answer. हरड, ज्याला हरड तेल म्हणूनही ओळखले जाते, ते कोंडा हाताळण्यासाठी वापरले जाते. बुरशीजन्य संसर्ग हा कोंडा होण्याचे मूळ आहे. गॅलिक ऍसिडच्या दृश्यमानतेमुळे हरडमध्ये अँटीफंगल वैशिष्ट्ये असतात, ज्यामुळे कोंडा नियंत्रित करण्यात मदत होते.

  कोंडा प्रामुख्याने पित्त किंवा कफ दोषाच्या असंतुलनामुळे होतो. हरडची पित्ता आणि कफ संतुलित करण्याची क्षमता कोंडा निर्मितीचे व्यवस्थापन आणि प्रतिबंध करते. हे टाळूचा तेलकटपणा कमी करण्यास मदत करते, ज्यामुळे टाळूवर घाण जमा होण्यापासून रोखण्यास मदत होते. 1. कोंडा नियंत्रित करण्यासाठी आणि प्रतिबंध करण्यासाठी नियमितपणे हरड केसांचे तेल लावा.

  Question. डोळ्यांच्या आजारांवर हरड फायदेशीर आहे का?

  Answer. हरड, मज्जातंतूचे टॉनिक म्हणून, नेत्रश्लेष्मलाशोथ आणि दृष्टी कमी होणे यासारख्या डोळ्यांच्या आजारांसाठी चांगले आहे. डोळ्यांच्या बुबुळाच्या पुढील भागाचा होणारा दाह असल्यास त्याचा अर्क पापण्यांवर लावला जाऊ शकतो.

  जळजळ, खाज सुटणे किंवा जळजळ यासारखे डोळ्यांचे बहुतेक विकार पित्त दोष असमानतेमुळे होतात. हरडचे पित्त संतुलन आणि चक्षुष्य (डोळ्याचे टॉनिक) गुणधर्म डोळ्यांच्या समस्यांवर चांगले करतात. डोळ्यांना तणावमुक्त प्रभाव देण्याव्यतिरिक्त ही सर्व चिन्हे कमी करण्यास मदत करते.

  SUMMARY

  हरड ही एक उत्कृष्ट वनस्पती आहे जी केस गळती टाळण्यास आणि केसांच्या विकासास प्रोत्साहन देते. हे व्हिटॅमिन सी, लोह, मॅंगनीज, सेलेनियम आणि तांबे यांच्या अस्तित्वामुळे आहे, जे सर्व टाळूच्या योग्य पोषणासाठी योगदान देतात.