गुलाब: उपयोग, साइड इफेक्ट्स, आरोग्य फायदे, डोस, परस्परसंवाद

गुलाब (रोझा सेंटीफोलिया)

गुलाब किंवा रोझा सेंटीफोलिया, ज्याला शतपत्री किंवा तरुणी असेही संबोधले जाते, ही भारतातील फुलांची वनस्पती आहे.(HR/1)

पारंपारिक वैद्यकीय प्रणालीमध्ये विविध आजारांवर उपचार करण्यासाठी गुलाबाचा वापर केला जातो. त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, गुलाब पावडर किंवा पाकळ्याचा जाम (गुलकंद) पाचन समस्या जसे की हायपर अॅसिडिटी आणि अतिसारावर मदत करू शकते. गुलाबपाणी, त्याच्या पाकळ्यांमधून काढलेले, त्वचेचे पुनरुज्जीवन आणि ऍलर्जी आणि मुरुमांच्या उपचारांसाठी फायदेशीर आहे. त्याच्या सीता (थंड) आणि रोपण (बरे करणे) वैशिष्ट्यांमुळे, गुलाबाच्या पाण्याचे काही थेंब डोळ्यांच्या ताणापासून लवकर आराम देण्यास मदत करतात. तथापि, डोळ्यांच्या समस्यांसाठी गुलाबपाणी वापरण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना भेटावे. कारण गुलाबाच्या तेलाचा वास हा मूड वाढवणारा आहे, डिफ्यूझरमध्ये त्याचा वापर केल्याने संवेदना शांत आणि शांत होण्यास मदत होते.

गुलाब म्हणून देखील ओळखले जाते :- रोजा सेंटीफोलिया, गुलाब, इरोसा, गुलाबीपुवा, रोजा, गोलप्पू, रोजपुतव, गोलप, गुलाबपुष्पम, पाणिनीरपुष्पम, तरुणी, शतपत्री, कर्णिका

पासून गुलाब मिळतो :- वनस्पती

गुलाबाचे उपयोग आणि फायदे:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, Rose (Rosa centifolia) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत.(HR/2)

  • अतिआम्लता : “अतिअ‍ॅसिडिटी” हा शब्द पोटातील अ‍ॅसिडच्या उच्च पातळीला सूचित करतो. वाढलेला पित्ता पाचन अग्नीला कमकुवत करतो, परिणामी अन्नाचे अयोग्य पचन होते आणि आमची निर्मिती होते. हा अमा पचनसंस्थेत तयार होतो, ज्यामुळे अति-अ‍ॅसिडिटी होते. कारण त्याच्या सीता (थंड) दर्जेदार, गुलाब पावडरचे नियमित सेवन केल्याने पोटातील आम्लाची पातळी कमी होण्यास मदत होते. गुलाबामध्ये दीपन (भूक वाढवणारे) वैशिष्ट्य देखील असते, जे अमा दूर करते आणि अति-अ‍ॅसिडिटी नियंत्रित करते. अ. एक चतुर्थांश ते अर्धा चमचे गुलाब पावडर घ्या. हायपर अॅसिडिटी दूर करण्यासाठी मिश्री घालून दुपारच्या जेवणापूर्वी आणि रात्रीच्या जेवणापूर्वी ते पाण्यासोबत प्यावे.
  • अतिसार : आयुर्वेदात अतिसाराला अतिसार असे संबोधले जाते. हे दूषित अन्न आणि पेय सेवन केल्यामुळे आहे. याव्यतिरिक्त, अग्निमांड्य (कमकुवत पाचक अग्नी) हे अतिसाराचे एक कारण आहे. हे सर्व चल वात वाढण्यास कारणीभूत ठरतात. हा बिघडलेला वात शरीराच्या असंख्य ऊतींमधून द्रव आतड्यात खेचतो आणि मलमूत्रात मिसळतो. यामुळे सैल, पाणीदार आतड्याची हालचाल किंवा अतिसार होतो. जर तुम्हाला जुलाब होत असेल तर तुमच्या आहारात गुलाब पावडरचा समावेश करा. गुलाब पावडरची ग्रही (शोषक) गुणवत्ता तुमच्या शरीराला अधिक पोषकद्रव्ये शोषून घेण्यास आणि अतिसार कमी करण्यास मदत करू शकते. a एक चतुर्थांश ते अर्धा चमचा गुलाब पावडर घ्या. b जुलाबापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी मिश्री घालून दुपारच्या जेवणापूर्वी आणि रात्रीच्या जेवणापूर्वी पाण्यासोबत प्या.
  • मेनोरेजिया : रक्तप्रदार, किंवा जास्त मासिक पाळीत रक्तस्त्राव, हे मासिक पाळीच्या जास्त रक्तस्त्रावासाठी एक संज्ञा आहे. हे शरीरातील पित्त दोषामुळे होते. गुलाब पित्त दोष संतुलित करते, जे जास्त मासिक पाळीत रक्तस्त्राव नियंत्रित करण्यास मदत करते. सीता (थंड) आणि काशय (तुरट) गुणांमुळे ही स्थिती आहे. a 1/4-1/2 चमचे गुलकंद पावडर (गुलाबाची पाकळी जाम) घ्या. b हे दुपारच्या जेवणापूर्वी आणि रात्रीच्या जेवणापूर्वी एका ग्लास पाण्यासोबत प्यायल्याने मासिक पाळीत जास्त रक्तस्त्राव होतो.
  • पुरुष लैंगिक बिघडलेले कार्य : “पुरुषांचे लैंगिक बिघडलेले कार्य कामवासना कमी होणे, किंवा लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतण्याची इच्छा नसणे म्हणून प्रकट होऊ शकते. लैंगिक क्रियाकलापानंतर थोड्या वेळाने ताठरता येणे किंवा वीर्य बाहेर पडणे देखील शक्य आहे. याला “अकाली उत्सर्ग” असेही म्हणतात. “किंवा “अर्ली डिस्चार्ज.” गुलाबाची उत्पादने पुरुषाच्या लैंगिक कार्यक्षमतेच्या निरोगी कार्यात मदत करतात. हे त्याच्या कामोत्तेजक (वाजिकर्ण) गुणधर्मांमुळे आहे. अ. 1/4-1/2 चमचे गुलकंद पावडर (गुलाबाची पाकळी जाम) घ्या. . b. दुपारच्या जेवणापूर्वी आणि रात्रीच्या जेवणापूर्वी ते एका ग्लास पाण्यासोबत घ्या जेणेकरुन पुरुषांच्या लैंगिक बिघडण्यास मदत होईल.”
  • त्वचेची ऍलर्जी : प्रभावित भागात लावल्यास, गुलाबपाणी जळजळ किंवा त्वचेवर पुरळ झाल्यामुळे लालसरपणा कमी करण्यास मदत करते. सीता (शीत) आणि काशय या गुणांमुळे ही स्थिती आहे. a एक कापसाचा गोळा 4-5 थेंब गुलाबपाणीमध्ये भिजवा. b कॉटन बॉलचा वापर करून, आपला चेहरा हळूवारपणे पुसून टाका. c त्वचेची जळजळ कमी करण्यासाठी ही थेरपी दररोज वापरा, आदर्शपणे झोपेच्या आधी.
  • डोळ्यावरील ताण : डोळ्यांच्या ताणापासून त्वरित आराम मिळवण्यासाठी गुलाबपाणीचा वापर केला जाऊ शकतो. त्याचे रोपण (बरे करणे) आणि सीता (थंड करणारे) गुण यासाठी कारणीभूत आहेत. a दोन स्वच्छ कापसाचे गोळे गुलाब पाण्यात काही मिनिटे भिजवा. b त्यांना 15 मिनिटे डोळ्यांवर ठेवा. c वैकल्पिकरित्या, थकवा दूर करण्यासाठी, गुलाब पाण्याचे काही थेंब टाकून डोळ्यांवर पाणी स्प्रे करा.
  • तणाव आणि निद्रानाश : गुलाबाचा सुगंध मूड वाढवणारा आहे असे म्हटले जाते. हे तणावाचे व्यवस्थापन आणि रात्रीची चांगली झोप घेण्यास मदत करते. शांत आणि सुखदायक वातावरण तयार करण्यासाठी, डिफ्यूझरमध्ये किंवा सुगंधित गुलाब मेणबत्त्यांमध्ये गुलाबाचे आवश्यक तेल वापरा.

Video Tutorial

गुलाब वापरताना घ्यावयाची काळजी:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, Rose (Rosa centifolia) घेताना खालील सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.(HR/3)

  • ग्रही (शोषक) घरामुळे तुमची समस्या बिघडू शकते या वस्तुस्थितीमुळे तुम्हाला अनियमित मलविसर्जन होत असल्यास गुलाब पावडरला प्रतिबंध करणे आवश्यक आहे.
  • गुलाब घेताना विशेष खबरदारी घ्यावी:-

    अनेक वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, Rose (Rosa centifolia) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.(HR/4)

    • ऍलर्जी : तुमची त्वचा अतिसंवेदनशील असल्यास, तुम्ही तुमच्या शरीरावर गुलाब पावडर किंवा पाणी वापरणे टाळले पाहिजे.

    गुलाब कसा घ्यावा:-

    अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, गुलाब (रोझा सेंटीफोलिया) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेतले जाऊ शकतात.(HR/5)

    • गुलाब पावडर : एक चौथा ते अर्धा चमचा गुलाब पावडर घ्या. दूध किंवा पाण्यात मिसळा आणि ते निर्जन पोटावर देखील घ्या. दिवसातून एक किंवा दोन वेळा याचा वापर करून अॅसिडिटीपासून सुटका मिळते.
    • गुलाब पाणी : २ ते ३ चमचे गुलाबजल घ्या. एका ग्लास साध्या पाण्यात घाला. दिवसातून एक किंवा दोन वेळा जेवण करण्यापूर्वी ते घ्या.
    • रोझ कॅप्सूल : एक ते दोन रोझ कॅप्सूल घ्या. दिवसातून दोन वेळा अन्न घेतल्यानंतर ते पाण्याने किंवा दुधाने गिळावे.
    • गुलकंद : गुलकंद एक ते दोन चमचे घ्या. दिवसातून एक ते दोन वेळा ते पाणी किंवा दुधाने गिळावे. आम्लपित्ताची पातळी तसेच ताप दूर करण्यासाठी या उपचाराचा वापर करा.
    • गुलाबाची पाने : गुलाबाची दोन ते चार पाने घ्या. तोंडाचा गळू दूर करण्यासाठी सकाळी त्यांना आदर्शपणे चावा.
    • गुलाब शरबत : दोन ते तीन चमचे गुलाब शरबत घ्या. एक ग्लास पाण्यात मिसळा आणि शिवाय ते घ्या. शरीरातील जळजळ दूर करण्यासाठी दुपारच्या जेवणाच्या तसेच रात्रीच्या जेवणापूर्वी ते घ्या.
    • गुलाबाची पाकळी पेस्ट : एक ते दोन चमचे गुलाबाच्या पाकळ्या घ्या. पेस्ट बनवा तसेच दुखापतीवर वापरा. हा उपाय दिवसातून 2 ते 3 वेळा इजा लवकर बरा होण्यासाठी तसेच सूज दूर करण्यासाठी वापरा.
    • गुलाबाची पाकळी पावडर : एक ते दोन चमचे गुलाबाच्या पाकळ्याची पावडर घ्या. त्यात गुलाबजल टाका आणि पेस्ट टाईप करा. चेचकांच्या फोडांवर असाच लावा.
    • गुलाब तेल : गुलाब तेलाचे तीन ते चार घट घ्या. त्यात खोबरेल तेलाचा समावेश करा. प्रभावित भागावर काळजीपूर्वक मालिश करा. निराशा आणि चिंता दूर करण्यासाठी आठवड्यातून दोन वेळा ही सेवा वापरा.

    गुलाब किती घ्यावा:-

    अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, गुलाब (रोझा सेंटीफोलिया) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजे.(HR/6)

    • गुलाब पावडर : एक चौथा ते अर्धा चमचे दिवसातून दोन वेळा.
    • रोझ कॅप्सूल : एक ते दोन गोळ्या दिवसातून दोन वेळा.
    • गुलाबाचा रस : दोन ते तीन चमचे दिवसातून दोन वेळा.
    • गुलाब तेल : दिवसातून दोन वेळा किंवा तुमच्या गरजेनुसार दोन ते पाच थेंब.

    गुलाबाचे दुष्परिणाम:-

    अनेक वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, Rose (Rosa centifolia) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.(HR/7)

    • या औषधी वनस्पतीच्या दुष्परिणामांबद्दल अद्याप पुरेसा वैज्ञानिक डेटा उपलब्ध नाही.

    गुलाबाशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-

    Question. बाजारात गुलाबाचे कोणते प्रकार उपलब्ध आहेत?

    Answer. गुलाबाचे फायदे मिळवण्यासाठी ताजे गुलाब ही सर्वोत्तम पद्धत आहे. दुसरीकडे, गुलाबाचे इतर प्रकार बाजारात उपलब्ध आहेत: गुलाब पावडर (क्रमांक 1) 2. गुलाबाचे पाणी 3. पावडर गुलाबाच्या पाकळ्या गुलकंद यादीत चौथ्या क्रमांकावर आहे (गुलाबाची पाकळी जॅम) 5. गुलाबाचे आवश्यक तेल या वस्तू विविध ब्रँड अंतर्गत आणि विविध किंमतींवर विकल्या जातात.

    Question. गुलाबाच्या किती जाती औषधी उद्देशाने वापरल्या जातात?

    Answer. गुलाब भारतात अंदाजे 150 देशी प्रकारात आणि 2500 संकरित जातींमध्ये अस्तित्वात आहेत. रोझा सेंटीफोलिया या वैज्ञानिक नावाने वनौषधींवर उपचार केले जातात.

    Question. गुलाब हिप म्हणजे काय?

    Answer. गुलाबाच्या फुलाच्या थेट पाकळ्यांच्या खाली असलेल्या गोलाकार भागाला गुलाब हिप असे संबोधले जाते. रोझ हिपला गुलाब वनस्पतीचे सहायक फळ म्हणून देखील संबोधले जाते. गुलाबाच्या नितंबांमध्ये व्हिटॅमिन सीचे प्रमाण जास्त असते आणि त्यात उपचारात्मक इमारती असतात.

    Question. संधिवात असल्यास गुलाबाचा वापर केला जाऊ शकतो का?

    Answer. होय, गुलाब सांधे जळजळ तसेच ते दर्शविणारी चिन्हे मदत करू शकते. गुलाबामध्ये वेदनाशामक, संधिवातविरोधी आणि दाहक-विरोधी गुणधर्म आहेत. रोझमध्ये असलेल्या विशिष्ट संयुगेमुळे जळजळ निर्माण करणारे असंख्य रेणू रोखले जातात. सांधेदुखी तसेच संधिवाताच्या जळजळांवर उपचार करण्यासाठी गुलाब हा एक सुरक्षित पर्याय मानला जातो.

    Question. पेप्टिक अल्सर व्यवस्थापित करण्यासाठी गुलाब मदत करू शकतो?

    Answer. पेप्टिक अल्सरच्या उपचारात गुलाब फायदेशीर ठरू शकतो. हे त्याच्या अँटी-अल्सर निवासी गुणधर्मांचा परिणाम आहे. पोटाच्या अंतर्गत पृष्ठभागाचे क्षेत्र गुलाबाने संरक्षित केले जाते, तसेच जळजळ निर्माण करणारी संयुगे अडथळा आणतात. त्यामुळे अस्वस्थता तसेच पोटातील सूज कमी होते. गुलकंद, याशिवाय गुलाबाच्या पाकळ्या जाम म्हणून ओळखले जाते, अल्सर बरे करण्यासाठी आणि आतड्यांसंबंधी सूज कमी करण्यासाठी वापरला जातो.

    Question. गुलाब खोकला कमी करण्यास मदत करू शकतो?

    Answer. गुलाब, मुख्य मज्जातंतूंवर उपचार करून, खोकला कमी करण्यास मदत करू शकते. हे त्याच्या antitussive इमारती की वस्तुस्थितीमुळे आहे. गुलाबाच्या पाकळ्यांचा चहा ब्रोन्कियल इन्फेक्शन आणि मध्यम दुखत असलेल्या घशात मदत करण्यासाठी देखील उघड झाला आहे.

    Question. पाणी राखण्यात गुलाबाची भूमिका आहे का?

    Answer. होय, दररोज गुलकंद (गुलाबाची पाकळी जाम) घेतल्याने लघवीचे उत्पादन वाढवून पाणी धारणा कमी होण्यास मदत होते.

    Question. गुलाब त्वचेचे वृद्धत्व टाळतो का?

    Answer. गुलाब, ज्यामध्ये अँटिऑक्सिडेंट्स तसेच जीवनसत्त्वे ए, बी3, सी, डी आणि ई देखील जास्त आहेत, त्वचेचे वृद्धत्व थांबवण्यास मदत करते. हे पूर्णपणे मुक्त रॅडिकल्स तटस्थ करते आणि जखमांपासून पेशींचे संरक्षण करते. उत्कृष्ट रेषा आणि सुरकुत्या यांचा देखावा यामुळे कमी होतो.

    Question. कोरड्या केसांसाठी गुलाब पाणी चांगले आहे का?

    Answer. होय, ओलावा टिकवून ठेवणार्‍या घरांचा परिणाम म्हणून, कोरड्या केसांसाठी चढलेले पाणी फायदेशीर ठरू शकते. गुलाबपाणी ओलावा देते आणि टाळूलाही शांत करते, त्यामुळे पूर्णपणे कोरडे केस जतन करणे सोपे होते.

    SUMMARY

    पारंपारिक वैद्यकीय प्रणालीमध्ये विविध परिस्थितींवर उपचार करण्यासाठी गुलाबाचा वापर केला जातो. त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, क्लाइंबेड पावडर किंवा पाकळ्या जाम (गुलकंद) पाचन तंत्राच्या समस्या जसे की हायपर अॅसिडिटी आणि डायरियामध्ये मदत करू शकतात.