मनुका (प्रुनस डोमेस्टिक)
मनुका, ज्याला आलू बुखारा असेही म्हणतात, हे एक चवदार आणि उन्हाळ्यातील रसाळ फळ आहे.(HR/1)
प्लममध्ये आहारातील फायबरचे प्रमाण जास्त असल्याने, तुमच्या दैनंदिन आहारात त्यांचा समावेश करून बद्धकोष्ठता टाळण्यास मदत होऊ शकते. त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, ते हाडांच्या आरोग्यासाठी देखील फायदेशीर आहे आणि ऑस्टियोआर्थराइटिसच्या व्यवस्थापनात मदत करते. मनुका कोलेस्टेरॉल देखील कमी करते आणि रक्त परिसंचरण वाढवते कारण त्यात पोटॅशियम समाविष्ट आहे, जे रक्तवाहिन्यांना आराम देते आणि रक्त प्रवाह वाढवते. हे हृदय चांगल्या स्थितीत ठेवण्यास आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकते. प्लम्स त्यांच्या रक्तातील साखर कमी करण्याच्या गुणधर्मांमुळे मधुमेहासाठी फायदेशीर ठरू शकतात. त्वचेवर मनुका पेस्ट लावल्याने जखमा बरे होण्यास आणि त्वचा मऊ होण्यास मदत होऊ शकते. त्यात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म देखील आहेत, जे त्वचेचे स्वरूप सुधारण्याबरोबरच संक्रमण टाळण्यास मदत करतात.
मनुका म्हणूनही ओळखले जाते :- प्रुनस डोमेस्टीका, अलुबुखारा, अल्बोखला, अरुकुम, पीच, अलुप्पुकरप्पलम, अल्पगोडापांडू, अरु बाखडा, अरुकम, गार्डन प्लम, प्रुन प्लम, प्लम ट्री, बारकुक, शाफ्तालू
पासून मनुका मिळतो :- वनस्पती
Plum चे उपयोग आणि फायदे:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, Plum (Prunus domestica) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत(HR/2)
- खराब पचन : मनुका पंचक अग्नी (पचन अग्नी) वाढवते, जे भूक वाढवण्यास तसेच पचनसंस्थेची कार्यक्षमता वाढवण्यास मदत करते. हे दीपन (भूक वाढवणारे) आहे या वस्तुस्थितीमुळे आहे. टिपा: अ. आपल्याला आवश्यक तेवढे ताजे मनुके घ्या. b त्याचे छोटे छोटे तुकडे करा. c ते मधात बुडवून जेवणानंतर दिवसातून एक किंवा दोनदा खाल्ल्याने पचनास मदत होते.
- उच्च कोलेस्टरॉल : पाचक अग्नीच्या असंतुलनामुळे उच्च कोलेस्ट्रॉल (पाचनाची आग) होते. जेव्हा ऊतींचे पचन बिघडते (अयोग्य पचनामुळे विषारी पदार्थ शरीरात राहतात) तेव्हा अतिरिक्त कचरा उत्पादने किंवा अमा तयार होतात. यामुळे हानिकारक कोलेस्टेरॉल तयार होते आणि रक्तवाहिन्या बंद होतात. अमा-कमी करण्याच्या गुणधर्मांमुळे, मनुका उच्च कोलेस्ट्रॉलच्या उपचारात मदत करते. हे रक्तवाहिन्यांमधून प्रदूषक काढून टाकण्यास देखील मदत करते, जे अवरोध काढून टाकण्यास मदत करते. टिपा: अ. आपल्याला आवश्यक तेवढे ताजे मनुके घ्या. b त्याचे छोटे छोटे तुकडे करा. c सर्वोत्तम परिणामांसाठी, ते मधात बुडवून दिवसातून एक किंवा दोनदा खा.
- सांधे दुखी : आयुर्वेदानुसार हाडे आणि सांधे हे शरीरातील वात स्थान मानले जाते. वात दोषाच्या असंतुलनामुळे सांध्यातील अस्वस्थता येते. प्लमचे वात-संतुलन गुणधर्म सांध्यातील अस्वस्थतेच्या व्यवस्थापनात मदत करतात. a मनुका चटणी तयार करा. c 12 ते 1 चमचे, किंवा आवश्यकतेनुसार घ्या. c जेवणासोबत याचे सेवन करा.
- जास्त वजन : मनुकामधील उच्च अघुलनशील आहारातील फायबर सामग्री आपल्याला जास्त खाण्यापासून दूर ठेवण्यास मदत करते. गुरु (भारी) गुणधर्मामुळे, ते दीर्घकाळ परिपूर्णतेची भावना प्रदान करते. टिपा: अ. आपल्याला आवश्यक तेवढे ताजे मनुके घ्या. b त्याचे छोटे छोटे तुकडे करा. c सर्वोत्तम परिणामांसाठी, ते मधात बुडवून दिवसातून एक किंवा दोनदा खा.
- मधुमेह : मधुमेह, ज्याला मधुमेहा असेही म्हणतात, ही पचनशक्तीच्या कमतरतेमुळे उद्भवणारी स्थिती आहे. बिघडलेल्या पचनामुळे स्वादुपिंडाच्या पेशींमध्ये अमा (दोष पचनामुळे शरीरात सोडलेला विषारी कचरा) जमा होतो, ज्यामुळे इन्सुलिनची क्रिया बिघडते. मनुकाचे दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) गुणधर्म अमा काढून टाकण्यास मदत करतात. हे भारदस्त रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यात मदत करते. टिपा: अ. आपल्याला आवश्यक तेवढे ताजे मनुके घ्या. b त्याचे छोटे छोटे तुकडे करा. b दिवसातून एक किंवा दोनदा याचे सेवन करा.
- त्वचा कोरडेपणा : मनुका स्निग्धा (तेलकट) गुणधर्म कोरडेपणा दूर करण्यास आणि त्वचेतील खडबडीतपणा टाळण्यास मदत करते. a 1/2 ते 1 चमचे ताजे मनुका पेस्ट घ्या. b थोडे खोबरेल तेल मिसळा आणि प्रभावित भागावर मालिश करा. b दहा ते पंधरा मिनिटे बाजूला ठेवा. c त्वचेच्या कोरडेपणापासून मुक्त होण्यासाठी, ताजे पाण्याने चांगले धुवा.
- घाव : खराब झालेल्या प्रदेशात प्रशासित केल्यावर, मनुका जखमा भरण्यास मदत करते. हे स्निग्धा (तेलकट) आणि रोपण (उपचार) यांच्या गुणांशी संबंधित आहे. a 1/2 ते 1 चमचे ताजे मनुका पेस्ट घ्या. b थोडे खोबरेल तेल मिसळा आणि प्रभावित भागावर मालिश करा. c दिवसातून एकदा किंवा दोनदा असे करा जेणेकरून जखम लवकर भरून निघेल.
- त्वचा संक्रमण : प्लमची बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ क्रिया दाद सारख्या त्वचेच्या आजारांवर उपचार करण्यास मदत करते. हे आवळा (आंबट) फळाच्या गुणवत्तेमुळे आहे. रोगग्रस्त भागावर लावल्यास संसर्ग टाळण्यास मदत होते. a 1/2 ते 1 चमचे ताजे मनुका पेस्ट घ्या. b थोडे खोबरेल तेल मिसळा आणि प्रभावित भागावर मालिश करा. c त्वचेचा संसर्ग दूर होईपर्यंत दिवसातून एकदा किंवा दोनदा पुनरावृत्ती करा.
Video Tutorial
मनुका वापरताना घ्यावयाची खबरदारी:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, प्लम (प्रुनस डोमेस्टिका) घेताना खालील सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.(HR/3)
- मनुका जास्त प्रमाणात घेतल्यास हायपर अॅसिडिटी निर्माण करू शकते. याचे कारण त्याच्या मास्टर (जड) तसेच उष्ना (उबदार) इमारती आहेत.
- जर तुम्हाला किडनी स्टोनचा इतिहास असेल तर प्लमला प्रतिबंध करणे आवश्यक आहे. प्लममध्ये ऑक्सलेटचे उच्च प्रमाण असते जे किडनी खडकांच्या घटनेला चालना देऊ शकते.
-
प्लम घेताना विशेष खबरदारी घ्यावी:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, प्लम (प्रुनस डोमेस्टिका) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.(HR/4)
- ऍलर्जी : उष्ना (उबदार) कडकपणामुळे, जर तुमची त्वचा अतिसंवेदनशील असेल तर गुलाबपाणी किंवा मधासह मनुका पेस्ट वापरावी.
मनुका कसा घ्यावा:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, प्लम (प्रुनस डोमेस्टीया) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेतले जाऊ शकतात.(HR/5)
- मनुका फळ : 2 ते 3 ताजे मनुका घ्या किंवा तुमच्या चवीनुसार दिवसातून 1 किंवा 2 वेळा जेवणानंतर घ्या.
- मनुका चूर्ण : ३ ते ४ ताजे मनुके घ्या. त्यांना पाण्याने स्वच्छ करा. ओलेपणाची सामग्री पूर्णपणे काढून टाकण्यासाठी त्यांना सूर्यप्रकाशात पूर्णपणे कोरडे करण्यास सक्षम करा. त्यांना अगदी लहान वस्तूंमध्ये कापून घ्या किंवा सोप्या पीसण्यासाठी त्यांना किसून घ्या. बियांची विल्हेवाट लावा. मनुका चूर्ण करण्यासाठी पाणी न घालता मिक्सरमध्ये बारीक करा. मनुका चूर्णाचा एक चौथा ते अर्धा चमचा घ्या. शक्यतो डिशेसनंतर पाण्याने खा किंवा गिळून टाका. अपचन दूर करण्यासाठी या उपचाराचा वापर करा. रेडिमेड प्लम चूर्णही तिथे सोयीस्करपणे उपलब्ध आहे.
- मनुका चटणी : एक कप वाळलेल्या मनुका व्यतिरिक्त एक ते दोन मग पाणी घ्या. एक चमचा भाजलेले जिरे पावडर घाला. एक चमचा लाल मिरची पावडर, एक चमचा पांढरा व्हिनेगर आणि अर्धा कप साखर घाला. प्राधान्यावर आधारित मीठ समाविष्ट करा. या मनुका चटणीचे पन्नास टक्के ते एक चमचे घ्या किंवा तुमच्या मागणीनुसार. तुमच्या जेवणासोबत घ्या तयार केलेली मनुका चटणीही बाजारात पुरवली जाते.
- प्लम फ्रेश पेस्ट : पन्नास टक्के ते एक चमचे मनुका ताजी पेस्ट घ्या. पेस्ट तयार करण्यासाठी गोंड पावडर तसेच पाणी समाविष्ट करा. प्रभावित भागावर वापरा तसेच दहा ते पंधरा मिनिटे बसू द्या. ताजे पाण्याने चांगले धुवा. कार्यक्षम इजा बरे होण्यासाठी दिवसातून एकदा या उपायाचा वापर करा.
मनुका किती घ्यावा:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, प्लम (प्रुनस डोमेस्टिका) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजे(HR/6)
Plum चे दुष्परिणाम:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, प्लम (प्रुनस डोमेस्टिका) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.(HR/7)
- या औषधी वनस्पतीच्या दुष्परिणामांबद्दल अद्याप पुरेसा वैज्ञानिक डेटा उपलब्ध नाही.
प्लमशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-
Question. मनुका चे रासायनिक घटक काय आहेत?
Answer. पोटॅशियम, फॉस्फरस, तसेच व्हिटॅमिन सी हे सर्व प्लममध्ये मुबलक प्रमाणात असते. हे भाग बद्धकोष्ठता नियंत्रित करण्यासाठी, पचन सुधारण्यासाठी आणि भूक सुधारण्यासाठी आणि प्रतिकारशक्ती सुधारण्यात मदत करतात.
Question. प्लमचे कोणते प्रकार बाजारात उपलब्ध आहेत?
Answer. प्लम्स सामान्यतः बाजारात दिले जातात. त्याचा जास्तीत जास्त फायदा मिळवण्याची सर्वात सोपी पद्धत म्हणजे फळांच्या रूपात त्याचे सेवन करणे. इतर प्रकार, जसे की चूर्ण आणि कँडी देखील बाजारात उपलब्ध आहेत.
Question. तुम्ही मनुका खाऊ शकता का?
Answer. प्लमची त्वचा खरं तर चपखल असते. तरीही, जर तुम्ही ते त्वचेवर ठेवून कच्चे खाण्यास प्राधान्य देत असाल, तर तुम्ही त्यांना सुमारे 15 सेकंद गरम पाण्यात बुडवावे.
Question. प्लम्स आणि प्रून एकसारखे आहेत का?
Answer. प्रुन हे वाळलेले मनुके असतात जे प्रत्यक्षात वाळवलेले असतात. ट्रिम फळ, दुसरीकडे, प्लम्सपेक्षा वेगळ्या वनस्पतीपासून उद्भवते. प्लम्सच्या विपरीत, प्रुन्समध्ये खड्डे असतात जे मांसातून काढून टाकणे खूप सोपे असते. रोपांची छाटणी सामान्यतः वाळवली जाते किंवा ट्रिम ज्यूस बनते, तर प्लम ताजे खाल्ले जातात. वाळलेल्या आणि रसयुक्त अशा दोन्ही छाटणीमध्ये रेचक गुणधर्म असतात.
Question. मनुका मुळे अतिसार होतो का?
Answer. होय, जर जास्त प्रमाणात खाल्ल्यास, वाळलेल्या प्लम्समुळे अतिसार होऊ शकतो. हे त्याच्या रेचक (रेचना) इमारतींपासून आहे.
Question. गरोदरपणात मनुका चांगला आहे का?
Answer. गर्भधारणेदरम्यान मनुका घेणे फायदेशीर आहे कारण ते न जन्मलेल्या मुलाच्या हाडांच्या वाढीस मदत करते. मनुकामध्ये अँटी-ऑक्सिडंट्सचे प्रमाण जास्त असते, जे हाडांचे अवशोषण (अधोगती) रोखण्यास मदत करतात आणि हाडांच्या विकासाची जाहिरात करतात.
Question. संधिवात साठी मनुका चांगला आहे का?
Answer. वाळलेल्या प्लममध्ये पॉलिफेनॉलचे प्रमाण जास्त असते, जे सेवन केल्यावर हाडांच्या पेशी नष्ट होण्यास मदत करू शकतात. हे दाहक मध्यस्थांच्या निर्मितीस देखील प्रतिबंधित करते, जे संयुक्त जळजळ वेदना आणि सूज यासाठी जबाबदार असतात.
Question. रजोनिवृत्तीसाठी मनुका चांगला आहे का?
Answer. मनुका, ज्यामध्ये पोटॅशियम आणि व्हिटॅमिन के जास्त आहे, रजोनिवृत्तीनंतरच्या महिलांसाठी फायदेशीर आहे. दोन्ही मध्यस्थांचे उत्पादन वाढवतात जे हाडांच्या विकासास मदत करतात.
Question. निर्जलित प्लमचे आरोग्य फायदे काय आहेत?
Answer. प्लम्स, निर्जलीकरण किंवा वाळलेल्या, असंख्य आरोग्य फायदे देतात. ते पौष्टिक फायबरचे चांगले स्त्रोत आहेत, जे अनियमित आतड्यांसंबंधी हालचाल कमी करण्यास मदत करतात. वाळलेल्या प्लम्समध्ये प्रीबायोटिक प्रभाव असतो, जो आतड्यांसंबंधी मार्गामध्ये चांगल्या जंतूंच्या विकासास प्रवृत्त करतो. ते पोटॅशियम, बोरॉन, तांबे आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स यांसारख्या खनिजांमध्ये देखील उच्च आहेत, जे हाडांचे आरोग्य, हृदयाचे आरोग्य आणि निरोगीपणा आणि कर्करोगापासून बचाव करण्यास मदत करतात.
Question. मनुका खाल्ल्याने वजन कमी होण्यास कशी मदत होते?
Answer. वजन व्यवस्थापनामध्ये प्लमच्या सहभागास समर्थन देण्यासाठी पुरेसा क्लिनिकल डेटा नाही. दुसरीकडे, मनुका त्याच्या उच्च फायबर सामग्रीमुळे परिपूर्णतेची भावना प्रदान करते. हे सातत्याने सेवन करण्याची गरज कमी करून चरबी जाळण्यात मदत करते.
जर तुम्ही डिशच्या अगोदर ते सेवन केले तर मनुका तुम्हाला वजन कमी करण्यास मदत करू शकते. त्याच्या गुरु (भारी) गुणधर्माचा परिणाम म्हणून, हे खरे आहे. हे जास्त खाणे टाळून वजन नियंत्रित करण्यात मदत करते कारण ते शोषण्यासाठी वेळ लागतो.
Question. मनुका त्वचेसाठी चांगला आहे का?
Answer. मनुका त्वचेसाठी फायदेशीर आहे कारण ते कोरडी त्वचा काढून टाकण्यास तसेच उग्रपणा टाळण्यास मदत करते. स्निग्धा (तेलकट) असल्याच्या वास्तवातून याचा परिणाम होतो. प्लमचे रोपन (बरे करण्याचे) स्वरूप देखील जखम लवकर बरे होण्यास मदत करते आणि खुणा देखील करते.
Question. केसांसाठी मनुका चांगला आहे का?
Answer. मनुका केसांसाठी फायदेशीर आहे. टाळूवरील कोंडा हाताळण्यासाठी याचा उपयोग केला जाऊ शकतो. हे प्लमच्या स्निग्धा (तेलकट) उच्च गुणवत्तेमुळे आहे. स्कॅल्पवर लावल्यास ते जास्त प्रमाणात कोरड्या त्वचेपासून तसेच चकचकीत त्वचेपासून मुक्त होते. प्लमचे रसायन (पुनरुज्जीवन) निवासी गुणधर्म केसांच्या वाढीस प्रोत्साहन देतात.
SUMMARY
प्लममध्ये आहारातील फायबरचे प्रमाण जास्त आहे या वस्तुस्थितीमुळे, आपल्या दैनंदिन आहार योजनेत त्यांचा समावेश केल्यास अनियमित मलप्रवाह टाळण्यास मदत होऊ शकते. त्याच्या दाहक-विरोधी इमारतींमुळे, ते हाडांच्या आरोग्यासाठी आणि निरोगीपणासाठी देखील फायदेशीर आहे आणि ऑस्टियो संधिवात व्यवस्थापनात देखील मदत करते.