लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus)

लाल चंदन, ज्याला रक्तचंदन म्हणूनही ओळखले जाते, हे भारतातील स्थानिक आणि मूळ वृक्ष आहे.^(HR/1)

हार्टवुड, किंवा ट्रंकच्या मध्यभागी असलेले लाकूड, उपचारात्मक हेतूंसाठी वापरले जाते. लाल चंदन हा त्वचा आणि सौंदर्यप्रसाधनांचा घटक आहे. त्याच्या दाहक-विरोधी आणि उपचारात्मक वैशिष्ट्यांमुळे, लाल चंदन पावडर मधासह एकत्रित केल्याने मुरुम आणि डागांवर उपचार करण्यास मदत होते. आयुर्वेदानुसार, रोपण (बरे करणे), शोथर (दाह विरोधी) आणि सीता (थंड करणे) या वैशिष्ट्यांमुळे, जखमेवर लाल चंदनाची पेस्ट लावल्याने जखम बरी होण्यास मदत होते. मधुमेहविरोधी गुणधर्मांमुळे, लाल चंदनाची साल इंसुलिन स्राव वाढवून रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यास मदत करते. लाल चंदनाच्या सालामध्ये अँटिऑक्सिडंट्स असतात जे जास्त कोलेस्टेरॉलचे व्यवस्थापन करण्यास मदत करतात. त्याच्या तुरट गुणधर्मांमुळे, लाल चंदनाचा एक डेकोक्शन घेतल्याने अतिसारावर उपचार करण्यास मदत होते. काही लोकांमध्ये, लाल चंदन पावडर ऍलर्जीक प्रतिक्रिया निर्माण करू शकते जसे की संपर्क त्वचारोग. परिणामी, लाल चंदन वापरण्यापूर्वी वैद्यकीय सल्ला घेणे चांगले.

लाल चंदन या नावानेही ओळखले जाते :- टेरोकार्पस सांतालिनस, रक्तचंदन, रतांजली, रक्तचंदनम, शेन चंदनम, अट्टी, शिवप्पू चंदनम, लाल चंदन, रुबी वुड

लाल चंदनापासून मिळते :- वनस्पती

लाल चंदनाचे उपयोग आणि फायदे:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत.^(HR/2)

• पोटात अल्सर : गॅस्ट्रोप्रोटेक्टिव्ह गुणधर्मांमुळे, लाल चंदन अल्सरच्या उपचारात मदत करते. हे पोटात तयार होणारे गॅस्ट्रिक ऍसिडचे प्रमाण कमी करते. त्यात अँटिऑक्सिडंट फंक्शन देखील आहे जे पोटाच्या पेशींना मुक्त रॅडिकल्समुळे होणाऱ्या नुकसानापासून वाचवते.
  अल्सर ही अपचन आणि असंतुलित पित्त दोषामुळे उद्भवणारी स्थिती आहे. या असंतुलनाचा परिणाम म्हणून जळजळ, जळजळ, अस्वस्थता आणि रक्तस्त्राव देखील होतो. पित्त संतुलन आणि सीता (थंड) या वैशिष्ट्यांमुळे, लाल चंदन अल्सरच्या उपचारात मदत करते. हे जळजळ, जळजळ, चिडचिड आणि रक्तस्त्राव यांसारख्या अल्सरच्या लक्षणांपासून आराम देते आणि प्रभावित क्षेत्राला थंड करते.
• खोकला : खोकल्यामध्ये लाल चंदनाच्या भूमिकेचा बॅकअप घेण्यासाठी पुरेसा वैज्ञानिक डेटा नाही.
  खोकला ही एक अशी स्थिती आहे जी कफ दोषाचे सामंजस्य नसल्यामुळे उद्भवते. या असंतुलनामुळे श्वसनमार्गामध्ये श्लेष्मा तयार होतो आणि जमा होतो, ज्यामुळे त्याला अडथळा निर्माण होतो. सीता (थंड) स्वभाव असूनही, लाल चंदनाचा कफ संतुलित गुणधर्म खोकला व्यवस्थापनास मदत करतो. हे श्लेष्माच्या विकासास प्रतिबंध करून लक्षणे दूर करते.
• सूज : त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, लाल चंदन एडेमाच्या व्यवस्थापनात मदत करते. एका अभ्यासानुसार, लाल चंदनाची पेस्ट त्वचेवर लावल्याने काही दाहक मध्यस्थांची निर्मिती कमी होते. हे टिश्यूमध्ये द्रव जमा होण्याचे प्रमाण कमी करून सूज टाळते.
  एडेमा ही अशी स्थिती आहे जी वात आणि पित्त दोषांचे संतुलन नसल्यामुळे उद्भवते, ज्यामुळे प्रभावित भागात सूज येते. पित्त संतुलन आणि शोथर (दाहक विरोधी) वैशिष्ट्यांमुळे, लाल चंदन एडेमाच्या व्यवस्थापनात मदत करते. हे जळजळ कमी करून वेदना कमी करते. टिपा 1. लाल चंदनाचा एक छोटा तुकडा लहान तुकडे करा. 2. नेहमीच्या पाण्याने घासून त्याची थोडी जाड पेस्ट बनवा. 3. आराम मिळविण्यासाठी, सूजलेल्या भागावर लावा.

Video Tutorial
https://www.youtube.com/watch?v=VTGSBtDBr38

लाल चंदन वापरताना घ्यावयाची काळजी:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) घेताना खालील सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.^(HR/3)

• लाल चंदन घेताना घ्यावयाची विशेष खबरदारी:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.^(HR/4)

  • स्तनपान : स्तनपानादरम्यान लाल चंदनाचा वापर करण्याबाबत पुरेसे क्लिनिकल पुरावे नाहीत या वस्तुस्थितीमुळे. या कारणास्तव, सामान्यतः नर्सिंग दरम्यान लाल चंदनाचा वापर करण्यापासून दूर राहण्याचा किंवा तसे करण्यापूर्वी डॉक्टरांकडे जाण्याचा सल्ला दिला जातो.
  • गर्भधारणा : गर्भधारणेदरम्यान लाल चंदनाचे प्रमाण जास्त प्रमाणात घेणे सुरक्षित असते. तथापि, गर्भधारणेदरम्यान लाल चंदन खाण्याआधी वैद्यकीय शिफारसी पाहण्याचा सल्ला दिला जातो.
  • ऍलर्जी : काही लोकांमध्ये, लाल चंदन संपर्क त्वचारोग निर्माण करू शकते. यामुळे, लाल चंदनाचे सेवन करण्यापूर्वी सतत वैद्यकीय सल्ले घेण्याची शिफारस केली जाते.

  लाल चंदन कसे घ्यावे:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेतले जाऊ शकते.^(HR/5)

  लाल चंदन किती घ्यावे:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजे.^(HR/6)

  लाल चंदनाचे दुष्परिणाम:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, लाल चंदन (Pterocarpus Santalinus) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.^(HR/7)

  • या औषधी वनस्पतीच्या दुष्परिणामांबद्दल अद्याप पुरेसा वैज्ञानिक डेटा उपलब्ध नाही.

  लाल चंदनाशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-

  Question. लाल चंदनाची पेस्ट कशी बनवायची?

  Answer. लाल चंदनाची पेस्ट बनवण्यासाठी पुढील प्रक्रिया वापरता येते: 1. मिक्सिंग बाऊलमध्ये 1 टीस्पून लाल चंदन पावडर आणि 2 टीस्पून बेसन एकत्र करा. 2. ताज्या लिंबाचा रस आणि काही गुलाबपाणीचे काही थेंब टाकून पेस्ट बनवा. 3. ते त्वचेच्या प्रभावित भागात लागू करा आणि ते कोरडे होण्याची प्रतीक्षा करा. 4. आपला चेहरा थंड, ताजे पाण्याने धुवा.

  Question. गर्भधारणेदरम्यान आपण लाल चंदन वापरू शकतो का?

  Answer. होय, गर्भवती असताना Red Sandalwood घेणे सुरक्षित आहे. तथापि, गर्भधारणेदरम्यान लाल चंदनाचे सेवन करण्यापूर्वी सामान्यत: क्लिनिकल मार्गदर्शन पाहण्याची शिफारस केली जाते.

  Question. आमांश मध्ये लाल चंदन फायदेशीर आहे का?

  Answer. त्याच्या तुरट इमारतींचा परिणाम म्हणून, लाल चंदनाचे फळ उत्पादन अतिसाराच्या उपचारात प्रभावी ठरू शकते. हे आतड्यांसंबंधी मार्गातील श्लेष्मल उत्पादन कमी करण्यास मदत करते. त्यामुळे आमांशापासून आराम मिळतो.

  आमांश सारख्या पाचक समस्यांसाठी लाल चंदन मौल्यवान आहे. आयुर्वेदामध्ये, आमांशाला प्रवाहिका असे संबोधले जाते आणि ते विकृत कफ तसेच वात दोषांमुळे देखील होते. अत्यंत आमांशाच्या बाबतीत, आतड्यांच्या जळजळामुळे श्लेष्मल तसेच विष्ठेमध्ये रक्त येऊ शकते. ग्रही (शोषक) आणि सीता (थंड) उच्च गुणांमुळे, लाल चंदन सूज कमी करण्यास तसेच रक्त कमी होण्यास मदत करू शकते.

  Question. लाल चंदन कोलेस्ट्रॉलची पातळी राखण्यासाठी फायदेशीर आहे का?

  Answer. त्याच्या अँटिऑक्सिडंट आणि दाहक-विरोधी वैशिष्ट्यांचा परिणाम म्हणून, लाल चंदन कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करू शकते. हे संपूर्ण रक्तातील कोलेस्टेरॉल, खराब कोलेस्टेरॉल (एलडीएल), तसेच ट्रायग्लिसराइड्स कमी करते आणि उत्कृष्ट कोलेस्ट्रॉल डिग्री (एचडीएल) वाढवते.

  Question. यकृत समस्या हाताळण्यासाठी लाल चंदनाचा वापर केला जाऊ शकतो का?

  Answer. त्याच्या हेपॅटोप्रोटेक्टिव्ह होम्सचा परिणाम म्हणून, लाल चंदन हे यकृताच्या विविध रोगांसाठी मौल्यवान आहे. लाल चंदनामध्ये अँटी-ऑक्सिडंट्स (जसे की फ्लेव्होनॉइड्स) असतात जे किफायतशीर रॅडिकल्सशी लढतात आणि यकृताच्या पेशींच्या नुकसानीपासून संरक्षण करतात. परिणामी, यकृताच्या विविध विकारांपासून यकृत सुरक्षित होते.

  Question. लाल चंदन मधुमेहावर मदत करते का?

  Answer. त्याच्या अँटिऑक्सिडंट आणि दाहक-विरोधी गुणांमुळे, लाल चंदन मधुमेहाची चिन्हे आणि लक्षणे काळजी घेण्यास मदत करू शकते. हे स्वादुपिंडाच्या पेशींना दुखापतीपासून वाचवते तसेच इन्सुलिन स्राव सुधारते. एका संशोधन अभ्यासानुसार, लाल चंदनाचे हार्टवुड आणि साल रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी वापरली जाते.

  मधुमेहाचा त्रास हा वात आणि कफ दोष यांच्या असंतुलनामुळे होणारा आजार आहे. या विसंगतीमुळे शरीरातील इन्सुलिनचे प्रमाण विस्कळीत होते. कफ संतुलन आणि तिक्त (कडू) उच्च गुणांमुळे, लाल चंदन मधुमेहावर लक्ष ठेवण्यास मदत करते. हे निरोगी आणि संतुलित रक्तातील साखरेची पातळी राखून मधुमेहाची लक्षणे कमी करते.

  SUMMARY

  हार्टवुड, किंवा ट्रंकच्या मध्यभागी असलेले लाकूड, उपचारात्मक हेतूंसाठी वापरले जाते. लाल चंदन हा त्वचा आणि सौंदर्यप्रसाधनांचा घटक आहे. त्याच्या दाहक-विरोधी आणि पुनर्संचयित गुणधर्मांचा परिणाम म्हणून, लाल चंदन पावडर मधात मिसळून मुरुम आणि डागांना सामोरे जाण्यास मदत करू शकते.