चिया बियाणे (ऋषी)
चिया बिया हे लहान काळे बिया आहेत जे साल्विया हिस्पॅनिका वनस्पतीपासून येतात.(HR/1)
या बियांचे वर्गीकरण “कार्यात्मक अन्न” म्हणून केले जाते आणि ते सर्वात पौष्टिक अन्न म्हणून गणले जाते. चियाच्या बियांमध्ये फायबर, प्रथिने आणि ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड मुबलक प्रमाणात असतात. सुक्या चिया बिया स्वतःच खाल्ल्या जाऊ शकतात किंवा स्मूदी आणि ज्यूस, तसेच दही आणि तृणधान्यांमध्ये जोडल्या जाऊ शकतात. ते सॅलडवर देखील शिंपडले जाऊ शकतात. चिया बियाणे, ज्यामध्ये अँटिऑक्सिडंट्सचे प्रमाण जास्त असते, ते त्वचेसाठी चांगले मानले जाते कारण ते त्वचेच्या पेशींना मुक्त रॅडिकल्सच्या नुकसानीपासून वाचवतात. चिया बियांचे तेल त्वचेच्या आरोग्यास मॉइश्चरायझेशन करून आणि पाण्याचे नुकसान रोखून फायदेशीर ठरते. आयुर्वेदानुसार, स्निग्धा (तेलकट) आणि रोपण (उपचार) वैशिष्ट्यांमुळे, केसांना आणि टाळूला खोबरेल तेल, सफरचंद सायडर व्हिनेगर आणि मधासह चिया बियांचे तेल लावल्याने केस गळणे कमी होण्यास मदत होते. चिया बिया वजन व्यवस्थापनात देखील मदत करू शकतात. चिया बियांमध्ये ओमेगा 3-फॅटी अॅसिड आणि फायबरसारखे काही घटक असतात, जे वजन कमी करण्यास मदत करतात. त्याच्या अँटिऑक्सिडंट आणि दाहक-विरोधी गुणांमुळे, चिया बिया कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करण्यास देखील मदत करू शकतात, ज्यामुळे हृदयविकाराचा धोका कमी होतो.
चिया सीड्स म्हणूनही ओळखले जाते :- साल्विया हिस्पॅनिका, चिया बीज
चिया सीड्सपासून मिळते :- वनस्पती
चिया सीड्सचे उपयोग आणि फायदे:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया सीड्स (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत.(HR/2)
- लठ्ठपणासाठी चिया बियांचे काय फायदे आहेत? : चिया बिया वजन कमी करण्यात मदत करू शकतात. ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड, अल्फा-लिनोलिक अॅसिड आणि फायबर हे सर्व चिया बियांमध्ये आढळतात. हे घटक वजन कमी करण्यास आणि कंबरेचा घेर कमी करण्यास मदत करू शकतात.
चिया बिया वजन कमी करण्यास मदत करू शकतात. चिया बिया परिपूर्णता वाढवतात आणि लालसा कमी करतात. हे त्याच्या गुरु (जड) वर्णामुळे आहे, जे पचायला वेळ लागतो. टिपा: 1. ओट्सच्या वाटीत काही चिया बिया दूध किंवा नारळाच्या दुधात एकत्र करा. 2. वजन कमी करण्यासाठी तुमच्या नाश्त्यामध्ये याचा समावेश करा. - मधुमेह मेल्तिस (टाइप 1 आणि टाइप 2) साठी चिया सीड्सचे काय फायदे आहेत? : मधुमेहाच्या उपचारात चिया बियाणे फायदेशीर ठरू शकते. चिया बियांमध्ये भरपूर फायबर असते, जे पचन कमी करते आणि रक्तातील साखर सोडते. हे रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते.
- उच्च रक्तदाब (उच्च रक्तदाब) साठी चिया सीड्सचे फायदे काय आहेत? : चिया बिया आणि चिया बियांचे पीठ उच्च रक्तदाबाच्या उपचारात फायदेशीर ठरू शकते. चिया पीठ खाल्ल्याने रक्तातील नायट्रेटचे प्रमाण कमी होते. चिया बियांमध्ये संयुगे देखील असतात जे एंजियोटेन्सिन-रूपांतरित एंझाइम (ACE-I) प्रतिबंधित करतात. त्यामुळे उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांना त्यांचा रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत होऊ शकते.
- स्ट्रोकसाठी चिया सीड्सचे फायदे काय आहेत? : चिया बिया हृदयरोग आणि स्ट्रोकच्या उपचारात मदत करू शकतात. चिया बियांमध्ये ओमेगा ३ फॅटी अॅसिड आणि अल्फा-लिनोलिक अॅसिड आढळतात. हे घटक हृदयाची सामान्य लय आणि प्लेटलेट एकत्रीकरण राखण्यात मदत करतात, ज्यामुळे हृदय अपयश आणि स्ट्रोकचा धोका कमी होतो.
- खाज सुटणे : चिया बियांचे तेल खाज सुटण्यास मदत करते असे दिसून आले आहे. कोरडेपणामुळे होणारी चिडचिड कमी करण्यासाठी ते त्वचेला पुरेसे हायड्रेट करते. हे खाजमुळे उद्भवलेल्या चट्टे आणि फोडांवर देखील उपचार करते.
Video Tutorial
चिया सीड्स वापरताना घ्यावयाची काळजी:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया सीड्स (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) घेताना खालील सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.(HR/3)
- चिया सीड्स दीर्घ कालावधीसाठी घेण्यापूर्वी तुमच्या वैद्यकीय व्यावसायिकाचा सल्ला घ्या. तुम्हाला प्रोस्टेट कॅन्सर असल्यास चिया सीड्स घेताना तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
- चिया बिया जास्त काळ वापरण्यापूर्वी तुमच्या वैद्यकीय व्यावसायिकांचा सल्ला घ्या.
-
चिया सीड्स घेताना घ्यावयाची विशेष खबरदारी:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया सीड्स (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.(HR/4)
- स्तनपान : गरोदर असताना चिया बियाण्यांचा वापर टिकवून ठेवण्यासाठी पुरेसा क्लिनिकल पुरावा नाही. यामुळे, जर तुम्ही स्तनपान करताना चिया बिया वापरत असाल, तर तुम्हाला वेळेपूर्वी तुमच्या वैद्यकीय व्यावसायिकांशी बोलणे आवश्यक आहे.
- गर्भधारणा : गर्भधारणेदरम्यान चिया बियांच्या वापरास समर्थन देण्यासाठी वैज्ञानिक पुरावे हवे आहेत. परिणामी, जर तुम्ही गरोदर असाल आणि तुम्हाला चिया सीड्स घ्यायचे असतील तर तुम्हाला तुमच्या डॉक्टरांशी आधीच बोलणे आवश्यक आहे.
चिया बियाणे कसे घ्यावे:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया बियाणे (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेतले जाऊ शकतात.(HR/5)
- चिया बिया पाण्यात : दोन चमचे चिया बिया घ्या. सतत ढवळत एक ग्लास कोमट पाण्यात घाला. पंधरा ते वीस मिनिटे विश्रांती द्या. जेवण करण्यापूर्वी शक्यतो हे चिया बियांचे पाणी प्या.
- सॅलड किंवा स्मूदीमध्ये चिया बिया : तुमच्या चवीनुसार कोणत्याही प्रकारचे सॅलड किंवा शेक मिक्स निवडा. त्यावर अर्धा ते एक टीस्पून चिया बिया शिंपडा आणि ते घ्या.
- चिया बियाणे तेल कॅप्सूल : एक ते दोन चिया बिया तेलाच्या गोळ्या घ्या. ते कोमट पाण्याने गिळावे. दिवसातून दोन वेळा घ्या.
- चिया बियांचे तेल : पन्नास टक्के ते एक चमचा चिया सीड्स तेल घ्या. हे शक्यतो सकाळी डिशेसपूर्वी घ्या.
- चिया सीड्स हेअर मास्क : एका भांड्यात एक ते दोन चमचे चिया बिया घ्या. त्यांना एका मग कोमट पाण्यात दहा ते पंधरा मिनिटे फुगणे सुरू होईपर्यंत संपृक्त करा. समाधानावर ताण द्या तुम्हाला सुसंगतता आवडेल असे जेल मिळाले पाहिजे. आता त्यात नारळाचे तेल, सफरचंद सायडर व्हिनेगर आणि त्याव्यतिरिक्त मध घाला. सर्व सक्रिय घटक चांगले एकत्र करा. हे तुमच्या केसांवर वापरा आणि केसांना शॅम्पू केल्यानंतर सुरुवात करा. आपल्या गुळगुळीत मऊ केसांचा आनंद घेण्यासाठी धुवा. उरलेले काचेच्या छोट्या डब्यात साठवा आणि जेव्हा तुम्हाला वाटेल तेव्हा.
- चिया बियांचे तेल : अर्धा ते एक चमचा चिया बियांचे तेल घ्या त्यात तीळाचे तेल घाला बाधित भागावर हळुवारपणे मालिश करा.
- चिया बियाणे पावडर फेस मास्क : एक ते दोन चमचे चिया सीड्स पावडर घ्या त्यात खोबरेल तेल आणि लिंबाचा रस घाला. पाच ते सात मिनिटे चेहऱ्यावर वापरासोबत पेस्ट बनवा. नळाच्या पाण्याने पूर्णपणे कपडे धुवा. हा उपाय आठवड्यातून 2 ते 3 वेळा पुरळ व्यतिरिक्त त्वचेच्या संसर्गापासून मुक्त होण्यासाठी वापरा.
चिया बिया किती घ्याव्यात:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया बियाणे (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजेत.(HR/6)
- चिया बिया बियाणे : दोन चमचे किंवा तुमच्या मागणीनुसार.
- चिया बियांचे तेल : एका दिवसात पन्नास टक्के ते एक चमचे.
- चिया बियाणे पावडर : एक ते दोन चमचे किंवा तुमच्या गरजेनुसार.
चिया सीड्सचे दुष्परिणाम:-
अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, चिया सीड्स (साल्व्हिया हिस्पॅनिका) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.(HR/7)
- या औषधी वनस्पतीच्या दुष्परिणामांबद्दल अद्याप पुरेसा वैज्ञानिक डेटा उपलब्ध नाही.
चिया बियाण्यांशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-
Question. तुम्ही दिवसातून किती चिया बिया खाव्यात?
Answer. चिया बिया मोठ्या प्रमाणात फायबर देतात. परिणामी, यामुळे पचनसंस्थेशी संबंधित समस्या निर्माण होण्याची शक्यता आहे. म्हणून, असा सल्ला दिला जातो की तुम्ही दररोज 3-4 चमचे पेक्षा जास्त चिया बिया घेऊ नका.
Question. आपण चिया बिया जोडू शकता असे काही पदार्थ कोणते आहेत?
Answer. हे रस तसेच स्मूदी मिक्ससाठी उत्कृष्ट सुधारणा आहे. सॅलडसह फेकून द्या. स्वादिष्ट बक्षीसासाठी त्यांना दही किंवा ओटचे जेवण एकत्र करा.
Question. खाण्यापूर्वी चिया बिया भिजवण्याची गरज आहे का?
Answer. चिया बिया लवकर पचण्याआधी आणि भिजवण्याआधी ते संपृक्त करणे आवश्यक आहे. हे चिया बियांमध्ये आढळणाऱ्या उच्च विविध प्रकारच्या तंतूंमुळे उद्भवते, ज्यामुळे पोटात समस्या निर्माण होऊ शकतात.
चिया बियाणे सेवन करण्यापूर्वी भिजवावे. हे संतृप्त प्रक्रियेमुळे आहे, ज्यामुळे ते लघू (पचण्यास सोपे) आणि शोषण्यायोग्य देखील बनते.
Question. चिया पाणी कसे बनवायचे?
Answer. चिया वॉटर बनवण्यासाठी पुढील प्रक्रिया वापरता येते: 1. एक जार अर्धा पाणी आणि 2 चमचे चिया बियांनी भरा. 2. 1 चमचे लिंबाचा रस आणि 1 चमचे मध टाकून फेकून द्या. 3. सर्व साहित्य पूर्णपणे एकत्र करा. 4. मिश्रण थंड होण्यासाठी सुमारे 2-3 तास फ्रीजमध्ये ठेवा. 5. चिया पाणी आता पिण्यासाठी तयार आहे.
Question. मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी चिया बियाणे वाईट आहे का?
Answer. चिया बियाणे मधुमेही व्यक्तींना त्यांच्या अन्नाच्या इच्छेवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करतात, ज्यामुळे त्यांना रक्तातील साखरेची नियमित पातळी टिकवून ठेवता येते. याचे कारण चिया बियांचे गुरु (जड) स्वभाव आहे, जे शोषण्यास थोडा वेळ लागतो. परिणामी, ते परिपूर्णतेची भावना निर्माण करते आणि जोडलेल्या पदार्थांचे शोषण देखील प्रतिबंधित करते.
Question. चिया बियाणे बद्धकोष्ठता होऊ शकते?
Answer. चिया बिया पुरेशा पाण्याशिवाय खाल्ल्यास अनियमितता येऊ शकते. हे या सत्यामुळे आहे की ते आतड्यातून पाणी गोळा करते आणि परिणामी एक चिकट पदार्थ देखील तयार करते. हे उत्पादन आतड्यांसंबंधी मार्गाच्या भिंतीचे अनुसरण करते, ज्यामुळे आतड्याची हालचाल उशीर होते. अनियमित आतड्याची हालचाल टाळण्यासाठी, भरपूर पाणी प्या तसेच तुमच्या आहारात चिया बियांचा समावेश करा.
Question. चिया बिया तुम्हाला मलमूत्र बनवतात का?
Answer. होय, चिया बियांमध्ये रेचक असतात ज्यामुळे तुम्हाला मल बाहेर काढण्यास मदत होऊ शकते. असे असले तरी, चिया बियांचे जास्त सेवन करण्याचा सल्ला दिला जात नाही.
Question. चिया बिया केस गळू शकतात?
Answer. चिया बियांचे तेल, जेव्हा टाळूला लावले जाते तेव्हा केसांची शरद ऋतू कमी होण्यास मदत होते. त्यातील स्निग्धा (तेलकट) तसेच रोपण (बरे करणारे) उत्कृष्ट गुण फाटलेल्या टोकांना आणि टाळूचे पोषण करतात.
SUMMARY
या बियांचे वर्गीकरण “व्यावहारिक अन्न” म्हणून केले जाते आणि ते सर्वात पौष्टिक अन्नांपैकी एक मानले जाते. चिया बियांमध्ये फायबर, निरोगी प्रथिने, तसेच ओमेगा -3 फॅटी ऍसिडस् मोठ्या प्रमाणात असतात.