कुठ (सौसुरिया लप्पा)

कुठ किंवा कुष्ठ ही वैद्यकीय निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्म असलेली प्रभावी वनस्पती आहे.^(HR/1)

कुथ त्याच्या प्रतिजैविक आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुणांमुळे, मोठ्या आतड्यात सूक्ष्मजीवांची वाढ कमी करून पचनास मदत करते. कुथ पावडर मधात मिसळणे हे अपचनावर प्रभावी घरगुती उपचार आहे. त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, ते पोटदुखी आणि पेचिशशी संबंधित जळजळ कमी करण्यास मदत करते. त्याच्या कफनाशक प्रभावामुळे, कुथ पावडर वायुमार्गातून थुंकी बाहेर काढणे वाढवून दम्याच्या व्यवस्थापनात मदत करते, श्वास घेणे सोपे करते. कुथ त्याच्या अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांमुळे शरीरातील एकूण कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी करून कोलेस्ट्रॉल व्यवस्थापनात देखील मदत करते. आयुर्वेदानुसार, कुथ तेल नारळाच्या तेलात मिसळल्याने हाडे आणि सांधेदुखीवर नियंत्रण मिळू शकते. त्याची उच्च उपचार क्रिया देखील चट्टे आणि इतर त्वचा संक्रमण बरे करण्यास मदत करते. कुथच्या अतिसेवनामुळे काही लोकांमध्ये आम्लपित्त होऊ शकते. त्याच्या गरम शक्तीमुळे, ते त्वचारोग सारख्या ऍलर्जीक प्रतिक्रिया देखील निर्माण करू शकते.

कुठ या नावानेही ओळखले जाते :- सॉस्युरिया लप्पा, सॉस्युरिया कॉस्टस, अमाया, पाकला, कुड, कुर, कुडो, उपलेटा, काठ, कुथा, चांगल कुष्ठ, कोट्टम, कुष्ठ, कुधा, गोष्टम, कोष्टम, चांगलवा कोष्टु, कुस्ट

कडून कुठ मिळते :- वनस्पती

कुथचे उपयोग आणि फायदे:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुठ (सॉसुरिया लप्पा) चे उपयोग आणि फायदे खाली नमूद केले आहेत.^(HR/2)

• जंत संक्रमण : कुथ त्याच्या अँथेल्मिंटिक गुणधर्मांमुळे, कृमी रोगांचे व्यवस्थापन करण्यास मदत करते. परजीवी कृमींच्या संसर्गामुळे मानवांना आजार होऊ शकतात. कुथ परजीवी क्रिया थांबवते आणि मानवी शरीरातील कृमीपासून मुक्त होते. याचा परिणाम म्हणून संसर्ग होण्याची शक्यता कमी असते.
• अपचन : प्रतिजैविक, बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि अँथेलमिंटिक गुणांमुळे, कुथ अपचनाच्या उपचारात प्रभावी ठरू शकते. हे मोठ्या आतड्यात बॅक्टेरिया वाढण्यापासून थांबवते आणि डिस्पेप्सियापासून आराम देते. हे शरीरात परजीवींचे पुनरुत्पादन थांबवते.
  कुथ पाचक अग्नी सुधारते, जे अपचनावर उपचार करण्यास मदत करते. अपचन, आयुर्वेदानुसार, अपुऱ्या पचन प्रक्रियेचा परिणाम आहे. अपचन वाढलेल्या कफामुळे होते, ज्यामुळे अग्निमांड्य (कमकुवत पचनशक्ती) होते. कुथ पावडर अग्नी (पचन अग्नी) सुधारते आणि अन्न पचण्यास सोपे करते. दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) या वैशिष्ट्यांमुळे असे घडते. टिपा 1. मूठभर वाळलेल्या कुथची मुळे गोळा करा. 2. त्यांना पावडरमध्ये गुळण्या करा. 3. 4-8 चिमूटभर कुठ पावडर मोजा. 4. मिश्रणात मध घाला आणि दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या. 5. अपचनाच्या आरामासाठी दुपार आणि रात्रीच्या जेवणानंतर याचे सेवन करा.
• फुशारकी (गॅस निर्मिती) : अतिसारामध्ये कुथच्या भूमिकेचा बॅकअप घेण्यासाठी पुरेसा वैज्ञानिक डेटा नाही.
  कुथ तुम्हाला गॅस किंवा पोटफुगीपासून मुक्त होण्यास मदत करू शकते. वात आणि पित्त दोष संतुलित नसल्यामुळे पोटफुगी होते. कमी पित्त दोष आणि वाढलेल्या वातदोषामुळे पचनशक्ती कमी होते. वायू किंवा पोट फुगणे हे खराब पचनाचे लक्षण आहे. दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) वैशिष्ट्यांमुळे, कुठ पावडर पाचन अग्नी वाढवण्यास आणि योग्य पचन करण्यास मदत करते. टिपा: 1. मूठभर वाळलेल्या कुथची मुळे गोळा करा. 2. त्यांना पावडरमध्ये गुळण्या करा. 3. 4-8 चिमूटभर कुठ पावडर मोजा. 4. मिश्रणात मध घाला आणि दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या. 5. गॅस आरामासाठी, दुपारच्या जेवणानंतर आणि रात्रीच्या जेवणानंतर घ्या.
• दमा : कुथची अस्थमाविरोधी क्रिया दम्याच्या उपचारात मदत करते. कुथच्या मुळांमध्ये कफनाशक आणि स्नायूंना आराम देणारे गुणधर्म असतात. हे फुफ्फुसातून श्लेष्मा सोडण्यात आणि वायुमार्गातील अडथळे दूर करण्यास मदत करते, ज्यामुळे श्वास घेणे सोपे होते.
  कुथ दम्याच्या लक्षणांच्या व्यवस्थापनात मदत करते आणि श्वासोच्छवासापासून आराम देते. आयुर्वेदानुसार दम्याशी संबंधित मुख्य दोष म्हणजे वात आणि कफ. फुफ्फुसातील विस्कळीत ‘वात’ मिसळून श्वसनमार्गात अडथळे निर्माण होतात. यामुळे श्वास घेणे कठीण होते. स्वास रोग हे या विकाराचे (दमा) नाव आहे. कुथ पावडर वात आणि कफाचे संतुलन राखण्यास तसेच फुफ्फुसातील अतिरिक्त श्लेष्मा काढून टाकण्यास मदत करते. यामुळे दम्याची लक्षणे दूर होतात. टिपा: 1. मूठभर वाळलेल्या कुथची मुळे गोळा करा. 2. त्यांना पावडरमध्ये गुळण्या करा. 3. 4-8 चिमूटभर कुठ पावडर मोजा. 4. मिश्रणात मध घाला आणि दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या. 5. दुपारच्या जेवणानंतर आणि रात्रीच्या जेवणानंतर हे सेवन केल्याने दम्याच्या लक्षणांमध्ये मदत होते.
• खोकला : कुथची अँटिस्पास्मोडिक क्रिया खोकला व्यवस्थापनास मदत करते. कुथची मुळे कफनाशक म्हणून काम करतात, श्लेष्मा काढून टाकतात आणि वायुमार्ग साफ करतात.
  श्वसन प्रणालीमध्ये श्लेष्मा जमा झाल्यामुळे खोकला होतो, ज्याला कफ स्थिती देखील म्हणतात. कुथ शरीरातील कफाचे नियमन करून फुफ्फुसातील गोळा केलेला श्लेष्मा सोडण्यास मदत करते. 1. काही वाळलेल्या कुथची मुळे गोळा करा. 2. त्यांना पावडरमध्ये गुळण्या करा. 3. 4-8 चिमूटभर कुठ पावडर मोजा. 5. मिश्रणात मध घाला आणि दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या. 6. दुपारचे जेवण आणि रात्रीच्या जेवणानंतर खोकल्यावर उपचार करण्यासाठी याचा वापर करा.
• आमांश : त्याच्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे, कुथ रूट आणि रूट देठ आमांशाच्या उपचारात मदत करू शकतात. कुथ मोठ्या आतड्यात रोग निर्माण करणाऱ्या जीवाणूंच्या वाढीस प्रतिबंध करते. हे आमांश-संबंधित पोटदुखी आणि जळजळ कमी करण्यास मदत करते.
  आमांश सारख्या पचनाच्या समस्यांवर कुठ फायदेशीर आहे. आयुर्वेदामध्ये, आमांशाचा उल्लेख प्रवाहिका म्हणून केला जातो आणि तो विकृत कफ आणि वात दोषांमुळे होतो. वात आणि कफ-संतुलन गुणधर्मांमुळे, कुथ पावडर आमांशाच्या लक्षणांवर उपचार करण्यास मदत करते. दीपन (भूक वाढवणारे) आणि पाचन (पचन) गुणांमुळे, कुठ चूर्ण पचनशक्ती वाढवते आणि पचन सुधारते. टिपा: 1. मूठभर वाळलेल्या कुथची मुळे गोळा करा. 2. त्यांना पावडरमध्ये गुळण्या करा. 3. 4-8 चिमूटभर कुठ पावडर मोजा. 4. मिश्रणात मध घाला आणि दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या. 5. आमांश टाळण्यासाठी, दुपारच्या जेवणानंतर आणि रात्रीच्या जेवणानंतर घ्या.
• कॉलरा : कुथची प्रतिजैविक, प्रतिजैविक आणि विषाणूविरोधी वैशिष्ट्ये कॉलराच्या उपचारात मदत करतात. हे कॉलरा-संबंधित आतड्यांसंबंधी आजारांवर उपचार करण्यासाठी मदत करते.
• सांधे दुखी : प्रभावित भागात लावल्यास कुथ तेल हाडे आणि सांधेदुखीवर उपचार करण्यास मदत करते. आयुर्वेदानुसार हाडे आणि सांधे हे शरीरातील वाताचे स्थान आहे. वात असंतुलन हे सांधेदुखीचे मुख्य कारण आहे. वात-संतुलित गुणधर्मांमुळे, कुथ तेल सांधेदुखीपासून मुक्त होण्यास मदत करू शकते. a कुथ तेलाचे ४-८ थेंब तळहातावर किंवा आवश्यकतेनुसार टाका. b मिश्रणात 1-2 चमचे खोबरेल तेल घाला. c पीडित प्रदेशात दिवसातून एकदा अर्ज करा. d सांधेदुखी कमी करण्यासाठी हे पुन्हा करा.
• जखम भरून येणे, जखम बरी होणे : कुथ किंवा त्याचे तेल जखमेच्या जलद उपचारांना प्रोत्साहन देते, सूज कमी करते आणि त्वचेची नैसर्गिक रचना पुनर्संचयित करते. त्याचे रोपण (बरे करण्याचे) वैशिष्ट्य देखील काप आणि जखमांसह त्वचेच्या समस्यांना मदत करते. टिपा: अ. कुथ तेलाचे ४-८ थेंब तळहातावर किंवा आवश्यकतेनुसार टाका. b मिश्रणात 1-2 चमचे खोबरेल तेल घाला. b दिवसातून एकदा किंवा दोनदा प्रभावित भागात लागू करा. d जखम लवकर बरी होईपर्यंत हे करत राहा.
• डोकेदुखी : स्थानिक पातळीवर लागू केल्यावर, कुथ आणि त्याचे तेल तणाव-प्रेरित डोकेदुखीवर उपचार करण्यासाठी मदत करते. तणाव, थकवा आणि तणावग्रस्त स्नायू दूर करण्यासाठी, उकळत्या पाण्यात काही थेंब घाला आणि श्वास घ्या. यामुळे डोकेदुखी दूर होण्यास मदत होते. हे कुथच्या वात-संतुलन क्षमतेमुळे आहे. a गरम पाण्यात, कुथ तेलाचे 4-8 थेंब टाका. b डोकेदुखीपासून मुक्त होण्यासाठी, दिवसातून एकदा किंवा दोनदा 5-10 मिनिटे वाफ करा.

Video Tutorial

कुथ वापरताना घ्यावयाची खबरदारी:-

अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुथ (सौसुरिया लप्पा) घेताना खालील सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.^(HR/3)

• कुथ घेताना घ्यावयाची विशेष खबरदारी:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुथ (सॉसुरिया लप्पा) घेताना खालील विशेष खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.^(HR/4)

  • स्तनपान : पुरेसा क्लिनिकल डेटा नसल्यामुळे, नर्सिंग करताना कुथला प्रतिबंध करणे किंवा तुमच्या वैद्यकीय व्यावसायिकांना आगाऊ भेट देणे चांगले.
  • मधुमेहाचे रुग्ण : पुरेशी क्लिनिकल माहिती नसल्यामुळे, तुम्ही मधुमेहविरोधी औषध घेत असाल किंवा सुरुवातीला तुमच्या डॉक्टरांना भेट द्याल तर कुथला प्रतिबंध करणे योग्य आहे.
  • हृदयविकार असलेले रुग्ण : पुरेशी वैज्ञानिक माहिती नसल्यामुळे, कुथला प्रतिबंध करणे किंवा तुम्हाला हृदयाशी संबंधित समस्या असल्यास ते घेण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांची तपासणी करणे उत्तम आहे.
  • मूत्रपिंडाचा आजार असलेले रुग्ण : कारण कुथमध्ये सक्रिय घटक असल्याचे आढळून आले आहे जे विस्तारित कालावधीसाठी वापरल्यास किडनीचे नुकसान होऊ शकते. यामुळे, कुथचा वापर करण्यापूर्वी कुथपासून दूर राहणे किंवा आपल्या डॉक्टरांना भेटणे चांगले.
  • गर्भधारणा : पुरेसा क्लिनिकल डेटा नसल्यामुळे, गर्भधारणेदरम्यान कुथपासून दूर राहणे किंवा वेळेपूर्वी आपल्या वैद्यकीय व्यावसायिकांना भेट देणे चांगले.
  • ऍलर्जी : 1. कुथमध्ये एक रासायनिक घटक आढळून आला आहे ज्यामध्ये त्वचारोग सारख्या ऍलर्जीक प्रतिक्रिया निर्माण करण्याची क्षमता आहे. 2. ज्या लोकांना रॅगवीडची ऍलर्जी आहे त्यांना कुथवर प्रतिकूल प्रतिक्रिया येऊ शकते; अशा प्रकारे, जर तुम्हाला रॅगवीडची ऍलर्जी असेल, तर कुथ वापरण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

  कुथ कसा घ्यावा:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुथ (सॉस्युरिया लप्पा) खाली नमूद केलेल्या पद्धतींमध्ये घेता येईल.^(HR/5)

  • कुथ पावडर : कुथची काही वाळलेली मुळे घ्या. सोबत बारीक करून पावडर बनवा. चार ते आठ चिमूटभर हे कुथ पावडर घ्या. दिवसातून एकदा किंवा दोनदा गिळण्याव्यतिरिक्त मध मिसळा. दुपारच्या जेवणाबरोबरच रात्रीच्या जेवणानंतरही घ्या.
  • कुथ आवश्यक तेल : 4 ते आठ घट किंवा कुठ तेलाच्या मागणीनुसार घ्या. एक ते दोन चमचे खोबरेल तेल मिसळा. दररोज नुकसान झालेल्या ठिकाणी अर्ज करा.

  कुथ किती घ्यावा:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुथ (सौसुरिया लप्पा) खाली नमूद केलेल्या प्रमाणात घेतले पाहिजे^(HR/6)

  • कुथ रूट : चार ते आठ चिमूट कुथ मूळ पावडर दिवसातून एक किंवा दोन वेळा
  • कुथ तेल : 4 ते आठ थेंब किंवा तुमच्या मागणीनुसार.

  Kuth चे दुष्परिणाम:-

  अनेक वैज्ञानिक अभ्यासांनुसार, कुथ (सॉसुरिया लप्पा) घेताना खालील दुष्परिणाम विचारात घेणे आवश्यक आहे.^(HR/7)

  • दात डाग
  • त्वचा सोलणे

  कुठशी संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:-

  Question. कुथ हे कीटकनाशक म्हणून वापरले जाऊ शकते का?

  Answer. त्याच्या अँटीफिडंट निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्मांच्या परिणामी, कुथचा वापर कीटकनाशक म्हणून केला जातो. हे कीटक आणि कीटकांना आहार देण्यापासून प्रतिबंधित करते.

  Question. कुथच्या बिया कशा साठवायच्या?

  Answer. कुथच्या बिया थंड, कोरड्या जागेत ठेवाव्यात.

  Question. कुथ परफ्यूममध्ये वापरता येईल का?

  Answer. त्याच्या शक्तिशाली वासामुळे, कुथ तेलाचा सुगंध सक्रिय घटक म्हणून वापर केला जाऊ शकतो.

  Question. कुथ अल्सरविरोधी क्रिया दर्शवते का?

  Answer. त्याच्या अँटीअल्सरोजेनिक होम्सच्या परिणामी, कुथ अल्सरच्या उपचारांमध्ये प्रभावी आहे. हे पोटातील ऍसिड स्राव प्रतिबंधित करते तसेच पोटातील श्लेष्मल स्त्राव वाढण्यास प्रोत्साहन देते. याचा परिणाम म्हणून बेली सेल्युलर अस्तर आम्ल आणि हानिकारक रसायनांपासून सुरक्षित आहे.

  Question. कर्करोगासाठी कुथचे फायदे काय आहेत?

  Answer. कुथमध्ये प्रभावी अँटिऑक्सिडेंट तसेच दाहक-विरोधी क्षमता आहेत, जे कर्करोगाच्या पेशींचा प्रसार रोखतात आणि काही क्षणी त्यांना शरीरातून काढून टाकतात.

  Question. कुथ स्नायूंच्या उबळांवर उपचार करण्यासाठी फायदेशीर आहे का?

  Answer. त्याच्या स्पास्मोलाइटिक इमारतींमुळे, कुथ हे पोटदुखीच्या उपचारात उपयुक्त ठरू शकते. हे आकुंचन कमी करून तसेच पोटाच्या तसेच आतड्याच्या स्नायूंच्या ऊतींना सैल करून उबळ कमी करते.

  Question. कुथ अतिसारात फायदेशीर आहे का?

  Answer. अतिसार विरोधी निवासी किंवा व्यावसायिक गुणधर्मांमुळे, कुथ अतिसाराच्या उपचारात उपयुक्त ठरू शकते. त्याच्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ इमारती मोठ्या आतड्यात वाढण्यापासून विशिष्ट रोग निर्माण करणारे जंतू सोडतात.

  Question. कुथ उच्च कोलेस्टेरॉल कमी करण्यास मदत करते का?

  Answer. होय, Kuth मध्ये दाहक-विरोधी तसेच अँटिऑक्सिडंट परिणाम आहेत. हे संपूर्ण कोलेस्टेरॉल, खराब कोलेस्ट्रॉल (LDL) तसेच ट्रायग्लिसराइडचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करते.

  Question. कुथ निद्रानाशावर उपचार करण्यास मदत करते का?

  Answer. होय, अनेक कुथ घटकांमध्ये सीएनएस अवसादकारक गुणधर्म असतात. हे झोपेची वेळ वाढविण्यास, शरीराचे तापमान कमी करण्यास आणि लोकोमोटर क्रियाकलाप ओळखण्यास कमी करण्यास मदत करते.

  Question. कुथ पावडरमुळे ऍसिडिटी होऊ शकते का?

  Answer. कुथ पावडर, साधारणपणे, आंबटपणाची पातळी निर्माण करत नाही कारण ते पचनास मदत करते. तथापि, उष्ना (उष्ण) स्वभावामुळे, जर तुम्हाला आधीच आंबटपणा किंवा जठराची पार्श्वभूमी असेल तर कुथ चिन्हे वाढवू शकतात.

  Question. कुथ हे कीटकनाशक म्हणून तुम्ही वापरू शकता का?

  Answer. कुथची चूर्ण मुळे सर्व झाडांमध्ये पसरलेली असतात. त्याच्या अँटी-बॅक्टेरियल इमारतींच्या परिणामी, ते कीटक नष्ट करण्यासाठी वापरले जाते.

  Question. कुथमुळे त्वचेवर प्रतिकूल प्रतिक्रिया होऊ शकतात का?

  Answer. कुथमधील विशिष्ट घटक संवेदनशील प्रतिक्रिया निर्माण करू शकतात किंवा त्वचेवर जळजळ होऊ शकतात.

  SUMMARY

  त्याच्या प्रतिजैविक आणि बॅक्टेरियाविरोधी गुणांमुळे, कुथ मोठ्या आतड्यांतील सूक्ष्मजंतूंची वाढ कमी करून अन्न पचनास मदत करते. कुथ पावडर मधात मिसळणे ही एक प्रभावी ऍसिड अपचन घरगुती उपचार आहे.