उत्कटासन क्या है
उत्कटासन उत्कटासन गी अक्सर “चेयर पोज” आखेआ जंदा ऐ। बाहरी अक्खीं गी एह् इक काल्पनिक कुर्सी उप्पर बैठे दा योगी लगदा ऐ।
- जदूं तुस मुद्रा करदे ओ, तां एह् पक्का कोई कशी, निष्क्रिय सवारी नेईं ऐ। घुटने गी निचले पास्सै मोड़दे होई तुरत तुंदे पैरें, पीठ, ते टखने दी ताकत कम्म करना शुरू करी दिंदी ऐ ।
- संस्कृत थमां “उत्कटासन” शब्द दा शाब्दिक अनुवाद “शक्तिशाली मुद्रा” ऐ।
भी जानिए के रूप में: कुर्सी मुद्रा, कठिन मुद्रा, खतरनाक मुद्रा, अकवर्ड मुद्रा, भयंकर मुद्रा, उत्कटा आसन, उत्कट आसन, स्टील दी तरह पैर सख्त करना
इस आसन की शुरुआत कैसे करे
- माउंटेन पोज (तदासन) थमां घुटने गी मोड़ना चाहिदा जिसलै तकर जांघें गी फर्श दे लगभग समानांतर नेईं कीता जा ।
- बट्टक निचे रखो।
- छत की ओर बाहों को ऊपर लाओ।
- पीठ दे ऊपरी हिस्से च इक मामूली पीठ मोड़ लाओ।
- इस स्थिति गी लगभग आधे शा इक मिनट तगर बनाई रक्खो ।
इस आसन को कैसे खत्म करे
- 30 सेकंड तों इक मिनट तक रुको।
- इस मुद्रा थमां बाहर औने आस्तै इक साँस लैने कन्नै अपने घुटने गी सीधा करो , बाह् रें दे राहें मजबूती कन्नै उप्पर चुक्की लैओ ।
- श्वास छोड़ें औय तदासन भें अऩनी बाॊहों को अऩने ऩऺों ऩय छोड़ दें।
वीडियो ट्यूटोरियल
उत्कटासन दे फायदे
शोध दे मुताबिक एह् आसन हेठ दित्ते गेदे अनुसार मददगार ऐ(YR/1)
- जांघें गी मजबूत करदा ऐ।
- टखने, जांघें, बछड़े, ते रीढ़ दी हड्डी गी मजबूत करदा ऐ।
- कंधे ते छाती खिंचदा ऐ।
- पेट दे अंगें, डायाफ्राम, ते दिल गी उत्तेजित करदा ऐ ।
- समतल पैर कम करदा ऐ।
उत्कटासन करने से पहले सावधानी बरती
केईं वैज्ञानिक अध्ययनें दे अनुसार निचले अनुसार दस्से गेदे बमारियें च सावधानी बरतने दी लोड़ ऐ(YR/2)
- उनें लोकें लेई नेईं जिंदे सिर दर्द, अनिद्रा, कम ब्लड प्रेशर ऐ।
तो, जेकर तुसेंगी उप्पर दित्ती गेदी कोई समस्या ऐ तां अपने डाक्टर कन्नै सलाह लैओ।
Histroy ते योग दा वैज्ञानिक आधार
पवित्र लेखें दे मौखिक संचरण ते उंदी शिक्षाएं दी गुप्तता दे कारण योग दा अतीत रहस्य ते भ्रम कन्नै भरोचे दा ऐ। नाजुक ताड़ दे पत्तें पर शुरुआती योग साहित्य दर्ज कीता गेआ। इस करिए एह् बड़ी आसानी कन्नै नुकसान पुज्जी जंदा हा, नष्ट होई जंदा हा, जां खोई जंदा हा। योग दी उत्पत्ति 5000 सालें थमां मती समें थमां होई सकदी ऐ । हालांकि होर शिक्षाविदों दा मानना ऐ जे एह् 10 हजार सालें तगर पुरानी बी होई सकदी ऐ। योग दा लंबा ते यशस्वी इतिहास विकास, अभ्यास ते आविष्कार दे चार बक्ख-बक्ख समें च बंडी सकदा ऐ ।
- पूर्व शास्त्रीय योग
- शास्त्रीय योग
- शास्त्रीय योग के बाद
- आधुनिक योग
योग दार्शनिक रूप कन्नै इक मनोवैज्ञानिक विज्ञान ऐ । पतंजलि अपनी योग पद्धति दी शुरुआत इस निर्देश देइयै करदे न जे मन गी नियमत होना लोड़चदा ऐ – योग-चित्त-वृत्ति-निरोधः। पतंजलि अपने मन गी नियंत्रित करने दी लोड़ दे बौद्धिक आधारें च गहराई कन्नै नेईं उतरदी, जेह्ड़ी सांख्य ते वेदांत च पाई जंदी ऐ। योग, ओह् आखदा ऐ, मन दा नियमन ऐ, विचार-सामग्री दी बाध्यता ऐ। योग निजी अनुभव उप्पर आधारित इक विज्ञान ऐ । योग दा सबतूं जरूरी फायदा एह् ऐ जे एह् साढ़े शरीर ते मानसिक स्थिति गी स्वस्थ रखने च मदद करदा ऐ ।
योग बुढ़ापे दी प्रक्रिया गी धीमा करने च मदद करी सकदा ऐ । चूंकि बुढ़ापे दा शुरुआत ज्यादातर आटोइन्टोक्सिकेशन जां सेल्फ-पॉइजनिंग कन्नै होंदी ऐ । तो, अस शरीर गी साफ-सुथरा, लचीला, ते ठीक ढंगै कन्नै चिकनाई देइयै कोशिकाएं दे क्षय दी कैटाबोलिक प्रक्रिया गी काफी हद तगर सीमित करी सकने आं । योगासन, प्राणायाम, ते ध्यान सारें गी मिलाइयै योग दा पूरा फायदा हासल करना लोड़चदा ऐ ।
सार
उत्कटासन मांसपेशियें दी लचीलापन बधाने च मददगार ऐ , शरीर दे आकार च सुधार करदा ऐ , मानसिक तनाव गी घट्ट करदा ऐ , ते कन्नै गै समग्र सेह्त च सुधार करदा ऐ ।